RONDEVERSLAG | In de afgelopen redactievergadering werd, zeer tegen mijn zin overigens, besloten dat de inleidingen wat meer dienen aan te sluiten bij de partijen die in het wedstrijdverslag staan. Ze zouden ook wat meer bij de actualiteit moeten aansluiten. Nou ja, ik heb me er, schoorvoetend weliswaar, maar bij neer gelegd.
Actualiteit dus...! Vrijwel iedereen bij De Willige Dame weet dat het eerste en enige achttal van de sociëteit op dinsdagavond 21 mei a.s. uit bij SC Dordrecht 3 zal moeten winnen om niet te degraderen uit Klasse 2A van de RSB. Als dat wel gebeurt, dat winnen dus, dan degradeert Dordrecht 3, dat zich echter bij een gelijkspel of bij winst handhaaft. Een echte derby dus, met deze keer een behoorlijk hoge inzet. Dat dat vaker gebeurt daarvan getuigt de volgende anekdote:
Ergens in de vorige eeuw speelden eens twee schaakclubs uit dezelfde regio tegen elkaar: een echte derby. Na verloop van tijd is aan bijna alle borden de strijd beslist, maar aan één van de borden wordt, ook na vele uren, nog fanatiek geschaakt. Op het bord staat een volkomen gelijkwaardige stelling. Een van de spelers is een eerzuchtige jongeling, die zich blijkbaar niet kan neerleggen bij een remise. Omstreeks middernacht komt de beheerder van de lokaliteit aan het bord en maant de spelers het spel te beëindigen, waarna hij om half één dreigt het licht uit te doen en dat om één uur ook daadwerkelijk doet. Hierop haalt de fanatieke schaker een doosje lucifers tevoorschijn en steekt hij de ene na de andere lucifer af, terwijl hij zich verder in de stelling verdiept. Dat wordt zelfs zijn tegenstander te gortig. Hij staat op, zegt dat hij de partij staakt en geeft op. Hopelijk brengt dit andere schakers niet op een idee...
Ergens in de commentaren op de partijen van de elfde ronde hieronder is er in een partij sprake van het verliezen van de dame. Het overkomt ons allemaal wel eens. Sommigen zijn er zelfs bovengemiddeld goed in! In partijen tussen grootmeesters komt het verlies van de dame maar heel zelden voor, omdat grootmeesters met dit schaakstuk gewoonlijk zeer zorgvuldig omgaan. Toch gebeurt het wel eens en dat gaat dan meteen als curiositeit de wereld rond. In het kandidatentoernooi van 1956 in Amsterdam liet de anders bijna onfeilbare Armeniër Tigran Petrosian (1929-1984) tegen zijn landgenoot David Bronstein (1924-2006) zijn dame instaan. Het werd natuurlijk prompt wereldnieuws. Bronstein bedankte later op een originele manier voor dit verrassende 'geschenk' door van een reusachtige taart die de deelnemers werd aangeboden, zijn deel, een witte dame, als cadeau aan Petrosian te overhandigen.
Tweemaal in de verslagen is deze keer sprake van de naam 'Grünfeld'. Een keer bij 'Grünfeldverdediging' en een keer bij 'Anglo-Grünfeldvariant'. Wie die Grünfeld is en hoe zijn naam aan varianten en een schaakopening werd verbonden? Het voert wat ver om hier daarover uit te weiden. Wel is er een bekend verhaal over Grünfeld en zijn been:
In 1961 speelt de Oostenrijkse grootmeester Ernst Grünfeld (1893-1962), dan 67, mee in het Hoogovenstoernooi in Beverwijk. Grünfeld heeft in zijn jeugd een been verloren en loopt sindsdien met een kunstbeen. Ondanks zijn leeftijd en zijn handicap slaat hij een aanbod van de organisatoren om hem per auto te vervoeren af. Hij staat erop de afstand van zijn logeeradres naar de speelzaal iedere dag te lopen. Op de dag van de negendee en laatste ronde loopt hij dus ook, maar valt hij onderweg, waarbij zijn houten been losraakt en in een greppel belandt. Grünfeld weet desondanks een telefooncel te bereiken en de toernooileiding te bellen, die Max Euwe op de hoogte brengt. Euwe springt onmiddellijk in zijn auto en brengt Grünfeld mét zijn been terug naar zijn logeeradres. Na een verkwikkende kop koffie en wat rust wordt Grünfeld herenigd met zijn kunstbeen en naar de speelzaal gebracht. Helaas moet hij daar die dag aantreden tegen de Oost-Duitse grootmeester Wolfgang Uhlmann. Ondanks dat Grünfeld met wit speelt, eisen de recente gebeurtenissen hun tol en verliest hij in slechts 21 zetten. Hij zag er waarschijnlijk al snel geen been meer in...
Gaan we over tot de orde van dinsdag 24 april 2024:
Na 1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 stond er zowaar een Grünfeld-verdediging op het bord bij Fons Claessen ("Overigens was de opening voor mij na 1...Pf6 onbekend terrein...") en Wim Jongeneel. De aanval is de beste verdediging zal Fons hebben gedacht. In ieder geval speelde hij heel actief in de opening, wat na een foutje van Wim leidde tot pionwinst. Wim drong daarna Fons enigszins in de verdediging, maar verontrustend was dat niet voor wit. Toen Fons van nog een minder goede zet van zwart leek te profiteren en een uitstekende stelling met twee pionnen meer zou kunnen krijgen werd het vanwege de geslonken bedenktijd remise. Fons: "Ik bood remise aan met nog zo'n vijf minuten op de klok. Wim accepteerde de remise. Op de 25ste zet bleek mijn tijd nog maar negen minuten te zijn. In een paar zetten waren er 30 minuten vervlogen, mogelijk ben ik in slaap gevallen... Veel te lang nagedacht dus." (Fons Claessen - Wim Jongeneel ½−½)
Jisk Liemburg was zo vriendelijk ook deze keer weer zijn partij van commentaar te voorzien: "Eén van de acht partijen van deze avond was die tussen Willem Weerdesteijn en mij. En er was maar één zet nodig om heel veel ellende te veroorzaken. Maar het begon allemaal zo heerlijk rustig. Willem speelde met zwart en koos (met een kleine letter) voor de Philidorverdediging. Deze stamt uit de 16de eeuw en moet dus alom al bekend zijn (1.e4 e5 2.Pf3 d6). De beste (?) voortzetting is dan het oprukken van de damepion naar d4 en vervolgens ruilen van de pion, waarbij ik terugnam met het paard. Daarna deden we beiden wat afwijkende zetten, niet zoveel aan de hand. Maar de achtste zet van Willem was op zijn minst niet goed. Het leidde een afwikkeling in met allerlei gedwongen zetten voor zwart, waar de honden geen brood van lusten. Tussendoor zat er ook nog een mat in vijf in, maar dat moet je maar net zien. Opgave volgde toen zwart een derde stuk zou gaan verliezen. Snel vergeten. (Jisk Liemburg - Willem Weerdesteijn 1−0)
Op de vijfde zet vergreep de met zwart spelende Rob Truijens zich aan de Orang-Oetanpion van John van Waardenberg op b4. Aangezien dat de zwarte pion op g7 ongedekt liet en de toren op h8 niet meer te verdedigen was viel de beslissing derhalve al zeer vroeg. Rob laste nog een 'stukoffer' in, maar helaas hielp ook dat niet meer. (John van Waardenberg - Rob Truijens 1−0)
1.d4 c5, de 'Old Benoni' bij Erik Brok versus Pearl Uyttenhove. Pearl kwam wat beter uit de opening, maar speelde toch iets te passief, zodat Erik een alleszins speelbare stelling daar tegenover op het bord kon zetten. In het middenspel deelde Pearl weliswaar (ongevraagd) de lakens uit, maar kon toch nimmer echt de overhand krijgen. Een eindspel van Dame + Loper + 5 pionnen van Pearl tegen Dame + Paard + 5 pionnen van Erik werd, net na een wat mindere zet van Erik, remise gegeven. (Erik Brok - Pearl Uyttenhove ½−½)
De Nürnbergvariant van het Spaans, 1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 f6, die Dick Korteland tegen Wim Platje speelde had de laatste nog nooit gezien. Het feit echter dat de variant een eigen naam heeft moet betekenen dat hij in ieder geval speelbaar is. Het lukte Wim om een wat betere stelling te krijgen en toen een zwart paard aan de rand verscheen werd de positie van dat paard aangetast. Dick kon het paard ruilen tegen een wit paard, maar dat dan wel ten koste van een pion. Hoewel hij inmiddels over de beste papieren beschikte bood Wim vervolgens toch remise aan, hetgeen door Dick geaccepteerd werd. (Wim Platje - Dick Korteland ½−½)
Engels door Cor Paans: 1.c4, waarop Piet Schuller 1...Pf6 speelde. Er volgde 2.Pc3, waarna Piet er met 2...d5 de Anglo-Grünfeld-variant van maakte. En zo heeft Piet de lezer dezes ook weer eens iets nutteloos geleerd. Met de variant is overigens niets mis. Er ontwikkelde zich een strategische partij, waarin Cor wat meer manoeuvreerruimte had, maar de eerste kans op voordeel, het winnen van een pion, was voor Piet. Piet zag het niet. Maar verder in de partij kreeg Piet weer de kans een pion te winnen. Piet zag het wel, maar toen hij de gefianchetteerde witte loper op g2 kon ruilen had hij dat zeker moeten doen, want even later werd een penning door die loper hem fataal en verloor hij een stuk. Cor speelde de partij daarna gedegen uit. (Cor Paans - Piet Schuller 1−0)
Han van Gorkom speelde het Spaans tegen Koos van Dalen, die niet op de beste manier zijn stukken ontwikkelde. Dat resulteerde al snel in een op het oog onweerstaanbare aanval van Han. Gelukkig voor Koos koos Koos' tegenstander Han ook niet de beste voortzetting. Toen echter de zwarte koningsstelling door Han kon worden verzwakt en de g-lijn open kwam volgde er een langdurige belegering door de witte dame en een span paarden, die tenslotte tot de ondergang van Koos' koninkrijk leidde. (Han van Gorkom - Koos van Dalen 1−0)
De partij tussen Michel Verheij en Ton van der Breggen begon vreemd. Als de notatie die ik kreeg klopt, dan zou Ton op de vierde zet zijn dame in de aanbieding hebben gedaan. In plaats daarvan won hij een pion. Al op de tiende zet dreigde er mat in één voor Michel, maar hij kon de dreiging wegnemen. Twee zetten later leverde een momentje van schaakblindheid van Tons' kant Michel alsnog de zwarte dame op. Door het felle verzet van Ton tegen het onvermijdelijke, kon hij de partij nog een dertigtal zetten rekken, maar met mat om de hoek gaf hij tenslotte op. (Michel Verheij - Ton van der Breggen 1−0)
De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".
Reacties zijn altijd welkom. Plaats ze helemaal onderaan bij "Een reactie plaatsen". Je e-mailadres wordt niet zichtbaar bij de publicatie.
Sponsor van deze ronde:
Erik Brok - Speler van De Willige Dame