Beatrixstraat 19 Dubbeldam (Na 1970 Gorterstraat)
RONDEVERSLAG | Tegenwoordig maak ik vrijwel iedere dag een wandeling. Bewegen moet van de dokter. Niet dichtslibben voor je computerscherm is het parool. Soms wandel ik rustig en niet zo lang, maar vaak genoeg lijkt het ook wel een stukje Nijmeegse 4-daagsemars. Een uur in flink tempo. En dan, thuisgekomen, van die kuiten die uiterst verontwaardigd terugbijten.
Mijn tochten hier in het Dubbeldamse voeren vrijwel onvermijdelijk langs locaties waar ik ooit heb gewoond. Dat kan moeilijk anders, want zes van de dertien adressen waar ik ooit woonde bevinden zich in dit dorp. En dus voeren mijn tochten me ook vrij vaak langs het adres Beatrixstraat 19. Het was in maart 1962, ik was tien, dat we daar gingen wonen. Zie de foto boven dit stukje. Waar de auto's staan waren vroeger grasveldjes, waar we elke dag wel voetbalden of er opgingen in onze variant van het honkbal. Nummer 19 is het middelste huis in het rijtje van vijf.
Waar in de straat ernaast de woningen nog worden gerenoveerd is de bebouwing in de Beatrixstraat een ander lot beschoren. Gesloopt zal er gaan worden. Er zullen appartementen tot 4-hoog worden gebouwd. Om vandalisme te voorkomen worden de deuren en de ramen op de benedenverdieping met behulp van hun stalen broertjes afgesloten. Ook zijn er camera's geïnstalleerd. Overigens wordt daar waarschijnlijk alleen maar mee gedreigd, want ik heb ze niet kunnen ontdekken. De auto's zijn weg. Een wegsleepregeling is van kracht. Mijn gedachten dwalen af. Ik zie mijn moeder in de deuropening staan, terwijl ze me aanmoedigt als ik het getreiter van een van mijn vriendjes uiteindelijk zo zat ben, dat ik verwoede pogingen aan het doen ben om zijn uiterlijk van een geheel andere uitstraling te voorzien.
Vijf maanden zijn verstreken, maar de beul komt de ter sloop veroordeelde nu dan toch bijna halen. Voorzichtig ga ik het hologige huis op nummer 19 binnen. Het mag waarschijnlijk niet, maar de slopers zijn nu toch al naar huis. Ik ga de woonkamer binnen. Wat is het hier klein. En dan is de wand die er tussen de kamer en de keuken ooit was toch al weggesloopt. Het keldertje onder de trap is er. De spijlen langs de trap ook. Alles ziet er eigenlijk nog steeds uit als in mijn herinnering. Mijn kamer waar ooit mijn chemisch laboratorium gevestigd was. (Ik vond er eens een perfect werkend onkruidverdelgingsmiddel uit. Op het achterste deel van het grasveld groeide na gebruik, geen enkel onkruidje meer. Geen gras ook, maar iedere uitvinding kent nu eenmaal zijn kinderziektes, niet?) De slaapkamer waar de treinbaan met de elektrische Märklin-treintjes zich bevond. De vlizotrap naar de zolder, waar mijn broer en ik goochelvoorstellingen hielden of spookhuizen bouwden voor de kinderen uit de buurt. Nog een laatste blik in de piepkleine doucheruimte. Dan verlaat ik dit deel van mijn nog net tastbare jeugdjaren.
Als een laatste daad van wanhopig verzet schreeuwt het huisnummerbordje dat hier ooit Beatrixstraat 19 was gevestigd. De bovenverdieping is al aan de verwoestende stalen kaken van de scherprechter geslachtofferd. Even later wordt de vloer van de eerste verdieping meedogenloos weggetrokken. Dan sneuvelt de kamermuur en stort in zijn geheel om. Het is alles puin en afbraak.
Vanavond moet ik schaken trouwens. Nare gedachten dringen binnen. Gedachten aan de stellingen die ik op het bord verdedig. Ten prooi aan afbraak, puin en sloop....
Als je de zet Pb1-d2 speelt met een loper nog op c1, dan is het veld e3 logischerwijze niet meer onder controle van die loper, want dat paard op d2 staat dan voor zijn snufferd. Precies daardoor viel Cor Paans met een zwart paard de witte stelling van Wim Platje op e3 binnen na negen zetten in de Caro-Kann. Dat kostte Wim twee pionnen, een geruïneerde koningsstelling en een heleboel stressvol zelfverwijt. Kat in het bakkie voor Cor dus? Helaas voor de voorzitter toch niet. Het schaakengeltje met de naam Mazzel dat ongemerkt op Wims schouder had plaatsgenomen was hem uiterst goedgezind. Een onbegrijpelijke pionzet van Cor werd hem onmiddellijk en vernietigend fataal. Wim zag de paar schaakjes, die hem daarna door een paardvork de zwarte dame zouden opleveren. Na wat afruilen zag Cor het hopeloze van zijn toestand in. Schaken kan soms hard zijn... (Wim Platje - Cor Paans 1−0)
Pearl Uyttenhove zond het volgende verslag in van zijn partij tegen Koos van Dalen: "Een bloedstollend duel à la Adolf Andersen en Joseph Henry Blackburne oftewel: Koos gaat vol op het orgel."
"Vanachter de zwarte stukken verdedigt Koos zich met de Koningspaardverdediging tegen mijn Koningsgambiet (1.e4 e5 2.f4 Pf6). Na ruil op e4 en e5 heb ik een half open f-lijn en een irritante pion op e5. Op naar een avondje Romantisch Schaak!
Koos manoeuvreert intensief met zijn paarden, maar veronachtzaamt daarbij de ontwikkeling van zijn koning en de lopers. Ik krijg een machtig pionnencentrum op d5 en e5, terwijl de zwarte koning nog vast zit in het centrum. Als de witte d-pion de zesde rij bereikt blokkeert hij de uitgangen voor het zwarte loperpaar. Met stukkenspel van de zwarte dame en twee paarden tracht Koos zijn stelling te ontlasten. De a7-g1 diagonaal is door de afwezigheid van een witte f-pion immers zwak.
Het Koningsgambiet biedt altijd hoop op tactische verwikkelingen voor de agressieve zwartspeler en die verwikkelingen komen er ook. Mea culpa: Koos ruilt mijn loper op c2 en als ik gewoon op c2 had teruggeslagen zou er niets aan de hand zijn geweest. Ik meen echter door ruil op b5 en daarna terugnemen op c2 groot positioneel voordeel te bereiken, maar door mijn tussenzet komt de zwarte dame op b5 en kan ik niet op c2 terugnemen omdat toren f1 dan hangt.
Met een stuk minder maar een enorme ontwikkelingsvoorsprong trek ik ten aanval. Koos biedt zijn koningsloper voor mijn pion op d6, maar ik ga vol in de aanval. Te vol. Ik had gewoon de loper moeten aannemen en met simpel schaak mijn voordeel moeten uitbouwen.
De gebeurtenissen krijgen nu hun eigen dynamiek. Koos slaat ook de e-pion eraf en ik graai de toren op h8. Wil Koos mijn toren op a1? Welnee, hij trekt zijn paard terug naar d4. Ik heb een volle toren meer in een betere stelling en dat weet ik met een tactische misgreep te verknoeien!
De dames gaan er af en zwart heeft twee pionnen meer. Na actief spel van mijn kant ontstaat een eindspel met aan beide zijden een toren en een zwartveldige loper. Koos heeft een pion meer en een actieve koning, terwijl mijn koning op h1 bloot staat aan matdreigingen.
Ik win een pion terug en Koos besluit de lopers te ruilen. Er ontstaat een toreneindspel met witte pionnen op a3 en g2 tegenover zwarte pionnen op d5 en g5. De zwarte koning en toren staan actiever opgesteld dan hun witte concurrenten.
"Smyslov zou dit eindspel van Smyslov winnen." (M. M. Botvinnik) Gelukkig voor mij is Koos geen Smyslov... Koos beantwoordt mijn torenschaak door zijn toren tussen te plaatsen, waardoor ik een voor mij voordelige torenruil kan afdwingen. De zwarte koning haast zich naar de damevleugel en weet mijn a-pion in te rekenen. Als een schildpad in een veld vol kroppen sla gaat de witte koning achter pion d5 en g5 aan en steunt het oprukken van zijn laatste voetsoldaat.
De zwarte koning komt net een tempo tekort om het witte plan te frustreren. Koos vindt het mooi geweest. We gaan kijken waar en hoe Koos mij had kunnen vernietigen." (Pearl Uyttenhove - Koos van Dalen 1−0)
Poolse (Sokolsky-Orang Oetan) opening: Taimanov Variant 1.b4 e5 2.Lb2 d6. Ziedaar de ouverture van de partij tussen John van Waardenberg met wit en Jisk Liemburg met zwart. Een kalm voortkabbelend stelletje ontwikkelingszetten. Ieder op zijn eigen helft. Ruilen van de witveldige lopers. Evenwichtig eindigend intro. Dan komt Jisk in het voordeel direct na Johns besluit op om c6 de dames te ruilen. Hij maakt een fout en komt twee pionnen achter te staan. Winst voor Jisk hangt in de lucht, maar tegen een goed verdedigende John is die daar niet gemakkelijk uit te grijpen. Als Jisk een missertje begaat en een pion verliest biedt hij remise aan en John vindt dat wel best. (John van Waardenberg - Jisk Liemburg ½−½)
De opening van de partij tussen Willem Weerdesteijn en Jan Siebelink vertoonde gelijkenis met het Indisch, het Frans en het Londonsysteem. Met recht een kosmopolitisch begin van de wedstrijd, waarin Jan, die met zwart speelde, na een zet of tien afzag van het winnen van een pion. Het niet geheel correcte paardoffer op f7 van Willem aanvaardde hij echter wel in dank, waarmee hij tevens in een vrijwel winnende positie kwam. Na het herpositioneren van de zwarte stukken begon uiteindelijk de aanval die echter door wit dameverlies tot een vrij abrupt einde leidde. (Willem Weerdesteijn - Jan Siebelink 0−1)
Rob Truijens speelde maar weer eens de Philidor met verwisselde kleuren: 1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.d3. Solide, afwachtend, niet superactief, maar wel om je als zwart op stuk te bijten. Er gebeurde lange tijd helemaal niets schokkends. De heren hielden elkaar keurig in evenwicht. Het materiële evenwicht werd pas verstoord en het geduld beloond op de 32ste zet, toen Rob op b5 een pion won en een vrijpion op de a-lijn creëerde. Toen Robna een zet of veertig een schaak gevolgd door paardwinst kon uitvoeren was het pleit beslecht. Na afloop van de partij sprak Rob tijdens de analyse de opmonterende, geruststellende en een hart onder de riem stekende woorden: "Je had het toch niet meer gered hoor..." (Rob Truijens - Ton van der Breggen 1−0)
Aan Piet Schuller was deze keer de eer om vanwege het oneven aantal spelers de degens te kruisen met Connie Komen, de virtuele speelster met de vele, mannelijke, gezichten oftewel Piet tegen de rest. Piet koos voor de witte stukken en zette het "The London" op het bord. Grootmeester Naroditsky over deze opening: "It spreads like the plague..." De Connies gingen het eerste in de fout en er ging een zwart paard verloren, al gauw gevolgd door een tweetal pionnen. Piet speelde het voordeel keurig uit en toen er een mat in één op het bord stond gaf Vrouwe Virtuelia zich gewonnen. (Piet Schuller - Connie Komen 1−0)
De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".
Reacties zijn altijd welkom. Plaats ze helemaal onderaan bij "Een reactie plaatsen". Je e-mailadres wordt niet zichtbaar bij de publicatie.
Bijzonder, ik heb ooit een vriendinnetje gehad in de Gorterstraat. (Ik ben natuurlijk ook niet zo oud dat ik had moeten weten dat dit vroeger de Beatrixstraat was) Leuk straatje met keurige mensen daarom voelde ik me er ook wel thuis.
Dank voor je reactie, Jan. Het was er prima wonen in de zestiger jaren van de vorige eeuw… 🙂