Ronde 9: “Hiërogliefen en hanepoten”


"Een archeoloog die zich laat cremeren is niet te vertrouwen" (Toon Verhoeven)

RONDEVERSLAG | Als zovele jongetjes wilde ook ik aanvankelijk piloot worden, maar toen ik het stripboek "De sigaren van de farao", een van Kuifjes' avonturen, op jonge leeftijd cadeau kreeg en mijn buurmeisje me daaruit voorlas wist ik het zeker. Ik zou later absoluut archeoloog worden.

Archeoloog dus. Dat stond vast. Geen enkele andere loog kwam in aanmerking. Psycholoog niet en antropoloog niet. Uroloog evenmin als bioloog. En dermatoloog al helemaal niet, want een dermatoloog die dermate loog dat ie het zelf geloofde leek me voor iedereen onaanvaardbaar.

In het begin van het stripverhaal raakt Kuifje verzeild in een Egyptische graftombe, die in gebruik is bij drugssmokkelaars. De vreemde afbeeldingen en het geheimzinnige schrift in de tombe prikkelden mijn verbeelding. Nadat ik zelf kon lezen nam ik dus de 'Encyclopedie voor iedereen' ter hand, want daarin stonden de Egyptische tekens afgebeeld. Aan het begin van elke pagina waar een nieuwe letter begon stond bij de ontwikkeling van die letter door de eeuwen heen ook een hiëroglief. Achteraf gezien klopte daar natuurlijk geen spleet van. Hiërogliefen zijn helemaal geen alfabetische tekens. Een hiëroglief is een pictogram dat een woord, een morfeem of een klank uitbeeld.

Pas na de ontdekking van de steen van Rosetta zijn de hiërogliefen ontcijferd door Jean-François Champollion. Op de steen staat één tekst, geschreven op drie verschillende manieren: in het Egyptisch door middel van Egyptische hiërogliefen, in het Egyptisch door middel van het demotisch schrift en in het Griekse alfabet. Door vergelijking van de teksten is er uiteindelijk klaarheid gekomen en sindsdien kunnen we de Egyptische teksten lezen.

Zo langzamerhand gaat de leesbaarheid van de handschriften steeds verder achteruit. Niet alleen toetsen we meer woorden in dan dat we nog schrijven, maar ook het gebruik van pictogrammen neemt toe. Denk maar aan al die emoji's van tegenwoordig. Nog even en we gaan onze schaaknotatie ook in pictogrammen weergeven.

Die achteruitgang van de leesbaarheid is trouwens bij sommigen onder ons al in volle gang. Weliswaar ben ik na al die handschriften van vele honderden van mijn leerlingen die ik onder ogen kreeg, absoluut een expert in het ontcijferen van handschriften geworden, maar de uiterste grens van mijn kunnen wordt tegenwoordig wel bereikt wanneer ik tracht een partij te reconstrueren aan de hand van wat er door sommige Willige Dames op hun notatieformulier wordt gehanepoteerd.

Na ronde negen zijn er uren voor nodig geweest om een verslag te reconstrueren aan de hand van de Dordtogliefen die een onzer inleverde. Vandaar ook het late verschijnen van dit verslag. Enfin, verderop wordt het allemaal wel duidelijk.

Nooit doen bij een vrouw

Pearl achter de witte stukken betekent na 1. d4, Pf6 tegenwoordig steevast de Trompowsky-opening 2. Lg5. Ook tegen Naomi Snikkers kwam die op het bord. Pearls keuzes om de witveldige lopers te ruilen en zijn koning op e2 te zetten waren niet de beste en Naomi kwam veel beter uit de opening. Ook in het middenspel deed Pearl een aantal mindere zetten en zijn dame kwam dusdanig in gevaar dat alleen een paardoffer haar kon redden. Ze begaf zich vervolgens echter naar een veld waar ze de dekking van een toren losliet en Naomi kon die toren via een schaak aan haar kant van het bord zetten. Dat bleek een overbodige handeling aangezien al het andere hout onmiddellijk daarna in de doos kon worden gedaan, want Pearl gaf op. Naomi voert na deze zege de ranglijst aan.

Pearl over de partij: "Ik opende de stelling te snel. Dat moet je nooit doen bij een vrouw! Naomi’s stukken komen er snel uit en zwart wint bakken materiaal. De spullen kunnen weer in het doosje."
Naomi Snikkers 09-04-2019

Naomi Snikkers 09-04-2019

 

Mat in een paar

Wim Vink koos met zwart voor de Philidor-verdediging tegen Johan Went en kwam mede door het nalaten van het ontwikkelen van zijn koningsvleugel niet al te best uit de opening. Johan kwam uitstekend te staan, verdubbelde zijn torens op de e-lijn en bracht ze allebei later over naar de f-lijn, waarna hij een loper won. In de slotstelling dreigde er mat in een paar zetten, waar Wim niets meer aan kon doen.
Johan Went 09-04-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Johan Went 09-04-2019

 

Opgesloten paard

Jisk Liemburg bracht met wit het Spaans op het bord tegen John van Waardenberg die voor de Steinitz-verdediging koos. John fianchetteerde zijn koningsloper en trachtte via de opstoot 13. .., f5 tot een aanval te komen, maar kon niet verhinderen dat het initiatief en het betere spel bij Jisk bleef. Bij een grootscheepse afruil van alle zware stukken won Jisk weliswaar een pion, maar met ieder een loper en een paard bij vijf tegen vier pionnen werd ondanks de betere kansen voor wit tot remise besloten.

Paul de Roos had de witte stukken tegen Gijs van Willigen die op 1. e4 altijd kiest voor de Pirc-verdediging 1. .., d6. Zo ook deze keer. Gijs liet direct na de opening een paard opsluiten op a5 en bood een loper aan op h3. Paul zag spoken en weigerde het offer, maar had dat wel kunnen aannemen, want het was beslist foutief. Nadat Gijs ook een tweede stuk, een loper deze keer, in de aanbieding had gedaan, waar Paul deze keer wel op inging, was het pleit beslecht. De partij eindigde een zet voor Gijs mat zou gaan op c8.
John van Waardenberg 09-04-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

John van Waardenberg 09-04-2019

 

Iets te flux

Cor Paans over zijn partij tegen Tabitha Snikkers: "Het was een spannende gelijk opgaande partij. Cor toonde iets te weinig initiatief op de kant van de lang gerokeerde koning. Nu bleef Cor met teveel stukken zijn koning dekken en daardoor bleef het initiatief eigenlijk bij Tabitha. Zij kwam op zet 32 dan ook als eerste een volle pion voor en met veel minder tijd over, zag Cor de bui eigenlijk al hangen. Knarsetandend ging hij door en speelde zijn dame heel aanvallend naar e7. Tabitha speelde wat pionnen naar voren en was daar iets te flux mee. Het gaf Cor de mogelijkheid tot eeuwig schaak en zodoende werd het toch nog een remise."
Tabitha Snikkers 09-04-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Tabitha Snikkers 09-04-2019

 

Hiëroglyfen

Na de partij tussen Rob Truijens en Piet Schuller bleek er een notitie rond te slingeren met een verslag van die partij. Aanvankelijk werd aangenomen, dat de vrijwel onleesbare tekst door Rob was geschreven. Maar wat bleek? Het onleesbare handschrift was een stukje van de hand van van Pearl over deze wedstrijd. Samen met Rob heeft Cor Paans na lang en hard werken de volgende tekst, met gebruikmaking van het 'Groot Hiëroglyfenhandboek' van Jean-François Champollion (1790-1832), kunnen reconstrueren:

"Met knap combineren ontneemt Rob Piet een stuk voor twee pionnen. Rob is weliswaar in het leven zacht, maar mentaal erg hard! Rob verstapt zich. Oei, meent een pion te winnen met zijn loper. De pion stond echter gedekt. Het materiaal is dus weer in evenwicht. Uiteindelijk wordt het torens en dame aan beide zijden. Potje remise denk je dan. Helaas denkt Piet te lang na en verliest op tijd."

Han van Gorkom bleek met de zwarte stukken te sterk voor Ton van der Breggen en Dick Korteland moest op onfortuinlijke wijze zijn meerdere erkennen in Koos van Dalen. Dick liet namelijk tegen het einde van de partij een toren instaan en Koos was vervolgens meedogenloos.
Ton van der Breggen 09-04-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Ton van der Breggen 09-04-2019


De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's voorjaar 2019".

© Wim Platje 11-04-2019 12:01

Sponsors van deze ronde:

Nick Kimenai

Nick Kimenai - Speler van De Willige Dame

Erik Brok - Speler van De Willige Dame