Ronde 5: “Flaterfestijn of blunderfestival?” 2

"Wanneer je wilt slagen, moet je het risico van falen aanvaarden"
(Garry Kimovitsj Kasparov)

RONDEVERSLAG | Na consultatie van mijn goede vriend de Zweedse emeritus-hoogleraar Rötelflöht, roepnaam Knödde, is mij gebleken dat het woord blunder stamt van het Oudnoorse "blundra", wat betekent: "de ogen sluiten". In die zin staat het woord blunder in verband met ons woord blind.

Wikipedia verduidelijkt: "Een blunder is een domme, onverantwoorde fout, met grote gevolgen voor de partij die de fout maakt. Een blunder kan het gevolg zijn van het niet waarnemen van signalen of het verkeerd interpreteren van beschikbare informatie. Blunders met minder zware consequenties worden ook wel faux pas of bloopers genoemd.

De geschiedenis van de mensheid staat bol van het schieten van bokken, domheden, miskleunen, missers, stommiteiten, uitglijders en vergissingen. Ze overkomen iedereen, zelfs de 'groten' der aarde. Zo maakte Napoleon de fout niet het vroege voorjaar af te wachten, maar al in de nazomer van 1812 de veldtocht naar Rusland te beginnen, waardoor het leger al spoedig met de strenge Russische winter te maken kreeg. Bij de beruchte terugtocht over de Berezina lieten duizenden soldaten het leven. De mislukking van operatie "Market Garden" in september 1944 is voor een deel te wijten aan de halstarrige koppigheid van veldmaarschalk Bernard Montgomery.

Albert Einstein beredeneerde dat het heelal moest uitdijen of inkrimpen. Omdat hij dat niet acceptabel vond, introduceerde hij de z.g. kosmologische constante. Toen later werd vastgesteld dat het heelal inderdaad uitdijde, noemde hij het de "grootste blunder" uit zijn leven.

Maar ook de minder groten van deze wereld blunderen erop los. De voomalige Amsterdamse wethouder Rob Oudkerk had in 2002 niet door dat er microfoons open stonden toen hij het tegen Job Cohen had over 'køtmarokkanen' en op 21 juli 2007 maakte toenmalig Belgisch formateur Yves Leterme voor een RTBF-reporter een flinke uitglijder toen hem gevraagd werd een stuk uit de Franse versie van de Brabançonne, het Belgische volkslied, te zingen. In plaats daarvan zong hij de Marseillaise, het Franse volkslied.

Ook bij die andere KNSB, die der schaatsenrijders, zijn beroemde uitglijders gemaakt. Hilbert van der Duim zette tijdens het WK in 1981 op de 5 kilometer de achtervolging in op zijn tegenstander Amund Sjøbrend. Hij achterhaalde hem en ging, dacht hij, zegevierend als eerste over de finish, om er pas een halve ronde later, tijdens het uitglijden, achter te komen dat hij nog een volle ronde door moest gaan. En tijdens de 10 kilometer op de Olympische Spelen van 2010 volgde Sven Kramer een verkeerde aanwijzing van coach Gerard Kemkers op, wisselde onterecht terug naar de binnenbaan en werd vervolgens gediskwalificeerd.

Pijnlijke blunders zijn eigenlijk de ergste flaters die je kunt slaan en zeker als het je eigen schuld is: Een van mijn tantes werd bij ons thuis altijd "tante neus" genoemd vanwege het onthutsende formaat van haar reukorgaan. Ik herinner me dat ik haar als kleine jongen voor het eerst zag en dacht dat ze een banaan stond te eten. Het goede mens kon volgens mij een sigaret roken onder de douche. Het was simpelweg wachten op de onvermijdelijke miskleun. Die kwam dan ook toen ze op theevisite kwam en mijn broertje haar vroeg of ze een of twee schepjes suiker in haar neus wilde. Ik weet het, het is armzalig grappig, maar een blunder is het zeker.

Iedere schaker maakt weleens een blunder, of hij nu huisschaker, clubschaker of grootmeester is. Als er bij een ingewikkeld idee een eenvoudige weerlegging over het hoofd wordt gezien, spreekt men wel van schaakblindheid. Andere bekende oorzaken van blunders zijn het vergeten van een weerlegging die men eerder wel had gezien en het zich vergissen in de volgorde van twee zetten of het denken dat een voorbereidende zet al is gedaan. In de praktijk is de belangrijkste oorzaak van blunders echter dat men het begin van de partij te langzaam heeft gespeeld en later eenvoudig tijd tekortkomt om alle mogelijkheden te bekijken.

Na deze inleiding dan nu maar naar de partij waarin ik persoonlijk tegen wil en dank het begrip blunder van een geheel nieuwe, fenomenaal sublieme en waarschijnlijk onovertroffen dimensie voorzie:

 
Na de van Geet-opening 1. Pc3 van Piet Schuller werden behoedzame zetten gespeeld. Piet maakte op de dertiende zet echter een fout, die hem een pion kostte. Het duurde heel lang voordat Wim Platje in een pionneneindspel zijn plus-pion kon laten promoveren. Hoewel Piet ook nog in tijdnood verkeerde speelde hij door in de hoop op de damevleugel met zijn pionnen en met behulp van zijn koning nog wat te kunnen uitrichten. Na 49. Kc6 was de onderstaande positie bereikt:

 
Het is niet moeilijk om te zien dat het na bijvoorbeeld 49. .., Df3 50. Kd6, Kd4 51. Kc6, Dxd5+ helemaal uit is. Andere varianten laten wit ook kansloos. Maar Wim pakte zijn dame, zette die op het bord, liet haar los om tot zijn ontsteltenis te zien dat hij schaak had gegeven met 49. .., De6+???. De blunder was zo gigantisch, dat Piet hem in eerste instantie niet eens zag. Na 50. dxe6 gaf Wim gedesillusioneerd op. Zelfs Piet kon geen blijdschap voelen na de winst. Naar verluidt viel Wims sessie bij de psychiater de volgende dag erg mee. Na diepgaande psycho-analyse bleek namelijk de beste therapie te bestaan uit een bezoekje aan de opticien.

 
Jisk Liemburg koos tegen 1. e4 van Erik Brok als vanouds voor het Siciliaans als verdediging. Uit het notatieformulier, ik zeg niet van wie, blijkt dat iemand kennelijk de regels van het schaakspel geheel heeft herschreven. Dat heeft Jisk evenwel niet belet om de volle winst te incasseren.

 
Bij Gijs van Willigen tegen Koos van Dalen liep er bij beide spelers iets niet helemaal zoals het moest. Niet alleen wisten ze op een gegeven moment niet meer wie er nu eigenlijk aan de beurt was, maar uit de notatie was dat klaarblijkelijk ook niet meer te reconstrueren. Met behulp van de voorzitter kwam men er uiteindelijk min of meer uit en kon er worden doorgespeeld tot er remise werd overeengekomen.

 
Paul de Roos en Rob Truijens maakten er een lange partij van. Geruime tijd kreeg geen van beiden iets wat ook maar enigszins op beslissend voordeel leek. Het was uiteindelijk Rob die na het verzamelen van voldoende hout de sterkste bleek.

Het blijkt iedere keer weer erg lastig om met zijn allen als Willie Damen op te treden. Om de beurt een zet doen bij de gelukkige tegenstander, deze keer was dat Ton van der Breggen, is kennelijk niet zo eenvoudig. Tegen de klok in draaien is kennelijk eveneens niet altijd duidelijk. Kortom het was weer een ouderwetse chaos, waarin Ton zich gezien zijn briljante varianten als een vis in het water voelde en won.

 
Tussen Cor Paans en Tabitha Snikkers ontspon zich een boeiend gevecht, waarover ik slechts wat zijdelingse opmerkingen kan maken. Aan het gepuf en gesteun van Cor te horen was het een zware partij. Voor aanvang had hij het startsein voor het eerste team in de kapel gegeven en het nodige aan voorbereidingen verricht. Daarnaast moest hij ook nog eens de verwarring omtrent de notatie bij een andere partij oplossen en Tabitha hield tijdens de partij in de gaten of het zetten van het Willie Damen-genootschap wel helemaal volgens de regels verliep. Ze waren naast het schaken met van alles druk bezig, zodat het een wonder was dat ze zelfs nog aan schaken toekwamen. Gelukkig maar dat het remise werd...

Toch heeft Cor ergens in de partij de winst gemist. Hij schrijft daar zelf over: "Nog even een toevoeging op mijn partij: In bovenstaande stelling speel ik Td8. Winnend was echter Txc6  geweest. Nu moest ik nog vechten voor een remise. Want wat gebeurde er? Na Td8 volgde ..Txg4!. Nou, dan gebeurt er weer heel veel, wat ik absoluut niet gezien had! Een remise die overigens door Tabitha aangeboden werd, terwijl zij veel meer tijd over had. Dat was dus hartstikke lief."

De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".
Reacties zijn altijd welkom. Plaats ze helemaal onderaan bij "Een reactie plaatsen". Je e-mailadres wordt niet zichtbaar bij de publicatie.

Sponsors van deze ronde:

Hans Verberg - Oud-speler van De Willige Dame

Erik Brok - Speler van De Willige Dame