Ronde 13: “Toeval­grappen vaak ‘t leukst”

"De grootste van alle uitvinders: het toeval" (Mark Twain)

RONDEVERSLAG | Het toeval speelt vaak zijn onvoorspelbare rol. Ineens is er soms door een samenloop van omstandigheden een gunstige situatie ontstaan. Het is juist dan dat mensen spontaan reageren en onverwachte en originele uitspraken doen. Ze hadden simpelweg geen tijd om erover na te denken en in een flits is er een verhaal, een kleine anekdote geboren. En vaak zijn juist dat de grappigste.

Dat de schaakwereld bol staat van de anekdotes behoeft geen betoog. Eerst maar eens een uitspraak die doet denken aan die van Henry Ford over de kleur van zijn succesvolle automobiel de T-Ford: "De Ford Model T is in iedere mogelijke kleur leverbaar, als het maar zwart is". Het is deze, die ik wel toepasselijk vind bij het schaken: "Het kan me niet schelen of ik win of verlies, zolang ik maar win..."

Soms is wat het lijkt niet wat het is. De Russische grootmeester David Bronstein dacht op een toernooi eens 40 minuten na over zijn eerste zet. Men begon zich zorgen te maken of het wel goed met hem ging. Gelukkig speelde hij uiteindelijk toch. Toen men hem later vroeg waarom hij zo lang had nagedacht en zo strak naar het bord had zitten kijken, gaf hij als antwoord: "Ik vroeg me voortdurend af waar ik mijn huissleutels had gelaten!"

Een opmerkelijk gesprek vond plaats tijdens een schaakpartij tussen Isaac Boleslavsky en de Argentijn Miguel Najdorf. Najdorf wilde remise voorstellen en vroeg dus: "Remise?" "Nee!" antwoordde Boleslavsky kort en bondig zonder van het bord op te kijken. "U speelt nog op winst?" vroeg Najdorf vervolgens, waarop Boleslavsky, nog steeds naar de stelling turend, kortaf antwoordde met: "Nee!". Najdorf: "U wilt verliezen?" Boleslavsky: "Nee!". "Ja, maar wat wilt u dan?" vroeg Najdorf verbaasd. Hierop hief Boleslavsky langzaam zijn hoofd, keek Najdorf aan en zei geërgerd: "Schaken!"

Toen Jacques Mieses (1865-1954) eens aan een toernooi in New York meedeed werd hem door een Amerikaan, die kennelijk moeite met zijn naam had, gevraagd: "Are you Mister Meises?" Mieses antwoordde slagvaardig: "No, I am Meister Mieses!"

Bij de Amerikaanse kampioenschappen in 1958 won James Sherwin in de eerste ronden al zijn partijen. Mededeelnemer Samuel Reshevsky deed dat ook en zei tegen Sherwin: "Het ziet er naar uit dat ik je zal moeten afstoppen". "Misschien moet ik jou wel afstoppen" Antwoordde Sherwin. "In geen miljoen jaar", zei Reshevsky daarop. Maar toen Sherwin de partij tegen Reshevsky had gewonnen zei hij langs zijn neus weg: "Wat gaat de tijd toch snel…"

Bij het WK schaken in 1993 kwam het tussen de Duitser Robert Hübner en zijn tegenstander tot de volgende dialoog: Tegenstander: "Remise?" Hübner: "Te vroeg!" Een paar zetten later: tegenstander: "Nu remise?" Hübner: "Te laat!"

Bij een externe competitiewedstrijd ontbrak bij de thuisclub een speler, zodat de teamleider een vervanger nodig had. Helaas was er van zijn club maar één andere speler aanwezig en die wilde hij eigenlijk liever niet opstellen. Hij schaakte heel zwak en was bovendien een uitgesproken opschepper.
Helaas, er zat niets anders op: beter hem laten meedoen dan het bord onbezet laten en zo werd hij dan toch aan het team toegevoegd.
Toen de teamleider na ongeveer een half uur langs de borden liep, zag hij, weliswaar niet echt onverwacht, maar toch tot zijn schrik, dat de invaller al helemaal verloren stond. Hij ging uit van een verliespartij en was daarom des te meer verbaasd toen kort daarna de speler hem kwam vertellen dat hij gewonnen had. "Maar hoe is dat mogelijk, je stond toch totaal verloren?" "Ja natuurlijk", was het antwoord, "dat zag ik ook en daarom besloot ik tot wat geweld. Ik ging met mijn dame naar zijn koningsvleugel, zette die daar met kracht neer, riep schaak! en keek strak naar zijn koning, terwijl ik daarbij gelijktijdig zijn ongedekte dame op de damevleugel aanviel. Mijn tegenstander zette direct zijn koning uit het schaak en ik nam de dame, ha, ha!" "Maar", zo vroeg de teamleider, "Wat had je dan gedaan als hij de dames had geruild?" Vol trots antwoordde de invaller: "Dat was juist de truc! Mijn dame stond ook ongedekt!"

Eens even kijken wat er allemaal in de dertiende ronde van het najaarskampioen­schap 2022 ongedekt is blijven staan...

 
De partij tussen John van Waardenberg en Wim Jongeneel leek even Koningsindisch te openen, maar met 3...c5 maakte Wim er het Symmetrisch Engels van. Na de opening had John wat meer bewegingsvrijheid en kon hij er heel even aanspraak op maken de beste kans op meer dan een half punt te hebben. John maakte er geen gebruik van en ook Wim deed dat niet toen er aan zijn kant wat kleine voordeeltjes te behalen vielen. Er werd uiterst behoedzaam verder gespeeld en ook in het eindspel met dame en torens werden er geen risico's meer genomen. (John van Waardenberg - Wim Jongeneel ½−½)

 
Pearl Uyttenhove doet zelf verslag van zijn partij: "In de aap gelogeerd bij Dick Korteland. Met wit speel ik de Orang Utan: 1.b4 d5 2.Lb2 Lf5. Ik ga iets te ambitieus met mijn pionnen vooruit op de damevleugel terwijl mijn koning nog op e1 staat. Zwart ontwikkelt zijn lichte stukken richting mijn koningsvleugel. Na de zwarte manoeuvre Pb8-d7-c5 meen ik met d2-d4 met tempo terrein op de damevleugel te winnen. Tegelijkertijd jaag ik het paard naar een grazig veld op e4. Zwart krijgt enorm veel vuurkracht op mijn onderverdedigde koningsvleugel en als de zwarte dame haar troepen ten aanval weet te leiden is er geen houden meer aan." (Pearl Uyttenhove - Dick Korteland 0-1)

 
Ook van Jisk Liemburg ontving de redactie het verslag van zijn partij: "Piet Schuller met zwart speelde een rustige Siciliaan met kenmerken van de Najdorf en de Draak. Beiden speelden we wel wat minder nauwkeurig, maar dat mocht de pret niet drukken. We zaten naast de deur aan de grote tafel en dat drukte de pret overigens af en toe wel. Immers, er was een vergadering bezig in de zijkamer en het bezoek moest door die deur naar buiten. Dat was dan best koud. Ze gingen nog zingen ook!! Plots zag wit een mogelijkheid om een geïsoleerde pion bij zwart te creëren en dat lukte. En ineens was daar tevens een mogelijkheid om die geïsoleerde pion te veroveren en dat lukte eveneens. Na een heleboel afruil zag een en ander er goed uit voor wit. Een pionneneindspel met nog één zwart paard en één witte loper. Maar Piet verdedigde prima en wit zag geen goede voortzetting (die was er echter wel: op de 34ste zet had wit Kc5 moeten spelen in plaats van axb5 en de winst was opstrijkbaar). Wit besloot zijn enige stuk weg te geven waardoor de weg naar de overkant voor de b-pion vrij was. Dat dacht wit wel, maar het werkte niet zo. Zwart had zijn paard immers nog en gebruikte dat keurig om remise te houden (achteraf bleek zwart zelfs gewonnen te staan)." (Jisk Liemburg - Piet Schuller ½−½)

 
In een Oud-Indische opening kreeg Willem Weerdesteijn al snel het initiatief met de witte stukken tegen Gijs van Willigen. Gijs miste de beste verdediging van zijn pion op c7 en een aanval met paard en loper op dat punt kostte Gijs de kwaliteit en een pion. Jammer genoeg is verdere reconstructie van de partij aan de hand van het notatieformulier deze keer niet goed mogelijk, maar wel hoorde uw verslaggever tijdens de partij Willem verzuchten dat hij "gestraft was voor zijn overmoed" of iets wat daar op leek. Inderdaad bleek dat Gijs het voordeel dat Willem had weer teniet had kunnen doen en zo werd een remise dus het resultaat. (Willem Weerdesteijn - Gijs van Willigen ½−½)

Als je bij je eerste acht zetten vijf keer, min of meer gedwongen, met hetzelfde paard zet, dan ben je òf geniaal bezig òf er gaat iets helemaal mis. Dat het ondanks zijn genialiteit toch mis ging overkwam Ton van der Breggen, die na 3...Pc6 dat paard opgejaagd zag door de pionzetten van Pieter Hofstee. Het gaf Pieter het initiatief en Ton een hele benauwde stelling. Toen er een wit stel pionnen op d5 en e6 in de zwarte stelling werden verankerd zag het er al heel somber uit voor Ton. Pieter smeet er op de damevleugel een stuk tegenaan om de stelling daar open te breken. Dat was mogelijk, omdat de zwarte koningsvleugel nog helemaal niet ontwikkeld was. Na een lange rokade werd zwarts dame aangevallen en kon ze hooguit nog tegen een toren worden geruild. Ton vond het toen wel mooi genoeg geweest. (Pieter Hofstee - Ton van der Breggen 1−0)

 
Rob Truijens speelde met wit tegen Koos van Dalen die volgens eigen zeggen alleen maar kan aanvallen. Dat deed hij dan ook in het driepaardenspel dat op het bord kwam. Ondanks twee dubbelpionnen waarmee Koos Rob opzadelde, waren na het middenspel de beste kansen in het resterende eindspel voor Rob, die op een gegeven moment maar liefst drie pionnen voorstond. Beide spelers bezaten twee torens, Koos had twee en Rob vijf pionnen. In een onbegrijpelijke vlaag van vrijgevigheid liet Rob echter zomaar een toren instaan. De toeschouwers lieten het bord voor wat het was, omdat een overwinning van Koos wel duidelijk was. Wat er toen volgde was een miraculeuze winst, maar dan wel voor Rob. In een onbegrijpelijke vlaag van vrijgevigheid liet Koos zomaar een toren instaan. Waar hebben we dat eerder gelezen? Rob zag vervolgens kans een pion te laten promoveren. Koos moest die pion wel gaan slaan en zijn laatste toren zou daarmee verloren gaan. Voor het zover kwam gaf Koos het enigszins verdrietig op. (Rob Truijens - Koos van Dalen 1−0)

Michel Verheij bracht tegen het Spaans van Fons Claessen met 3...Pd4 de Bird-verdediging op het bord. Fons vond achteraf dat zwart zijn stukken te laat ontwikkelde. Dat was ook wel zo en het gaf Fons de ruimte en de tijd om een sterke stelling op te bouwen. Michel liet in het vervolg toe dat de witte dame de zwarte pion op e6 en die op c6 kon slaan. Een penning met de dame, een daaropvolgend schaak met een paard en een vork op koning en dame brachten vervolgens Fons het punt. (Fons Claessen - Michel Verheij 1−0)

De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".
Reacties zijn altijd welkom. Plaats ze helemaal onderaan bij "Een reactie plaatsen". Je e-mailadres wordt niet zichtbaar bij de publicatie.

Sponsor van deze ronde:

Willem Weerdesteijn - Speler van De Willige Dame