Ronde 11: “Kakofonie en Pandemonium”

RONDEVERSLAG | Hij had de toren nog maar amper losgelaten of in alle studio's en zalen op de wereld waar de wedstrijd werd gevolgd en van commentaar voorzien brak een orkaan van geluid los. Een kakofonie van over elkaar tuimelend geraas en gebral. Een pandemonium met 'O, my Gods!' en 'He did its! Een tempeest van uit het niets opborrelende schaakwaanzin die zich voor mijn ogen en oren afspeelde.

Ik kon er echt niets aan doen, maar het was toch met een toenemende vervangende schaamte dat ik dit alles aanzag. Ik had blij moeten zijn dat het schaken zo'n golf van emotioneel enthousiasme kan veroorzaken, maar eerlijk gezegd dacht ik even dat ik naar de exuberante fans van een kickbokswedstrijd zat te kijken. Maar, laten we eerst even naar de rustiger oorden gaan waarin het drama zich in stilte voltrok.

Het gaat, maar dat wist u vast al, om het plotselinge einde van de veertiende matchpartij om de wereldtitel schaken tussen titelverdediger Ding Liren uit China en de 18-jarige Indiër Gukesh Dommaraju. Ding Liren speelde met wit en blunderde op zet 55 met Tf4-f2 op onverklaarbare wijze. Onverklaarbaar? Of zat hij wellicht in gedachten al bij de aanstaande remise, die een verlenging van de strijd om de wereldtitel met een tie-break zou inhouden? We zullen het wel nooit weten. Hieronder ziet u hoe Gukesh deze cruciale partij in zijn voordeel besliste:

Dat men, met name in India, onmiddellijk nadat duidelijk was dat de titel naar Gukesh zou gaan in een staat van pure extase geraakte zal geen verwondering wekken. Indiërs zijn doorgaans toch wat temperamentvoller dan de Noorse landgenoten van die andere heel goede schaker. Let bij de beelden in de video hieronder vooral op beide spelers. Ding, die zich realiseert dat hij in één klap zijn kansen op titelprolongatie zojuist heeft vergooid en zich plotseling in een geestelijke poel van de diepste ellende bevindt en Gukesh die zijn ogen niet kan geloven terwijl het langzaam tot hem doordringt dat hij toch echt de winnaar van de WK-match is. Beiden weten wat er komen gaat en toch duurt het nog geruime tijd voor Gukesh de twee beslissende zetten uitvoert. Hij heeft ongetwijfeld tegen beter weten in een paar duizend keer gecontroleerd of het werkelijk waar is, dat hetgeen hij van plan is te spelen ook echt winnend is.

Het opvallendste aan iedere partij vond ik overigens dat bij de handdruk aan het begin van iedere partij elk oogcontact zorgvuldig werd vermeden. De heren keken elkaar geen moment aan. Ook niet tijdens de partij overigens. Nou ja, het is natuurlijk niet verplicht om elkaar in de ogen te zien, maar ergens deed het me denken aan oude tijden toen Bobby Fischer en Viktor Kortsnoj (tegen Karpov), nogal eens met eisen kwamen om al dan niet vermeende beïnvloeding van hun spel door de tegenstander tegen te gaan.
Gukesh zal te zien zijn in het Tata Steel schaaktoernooi in januari 2025 te Wijk aan Zee. De mastergroep is ook zonder de deelname van Magnus Carlsen met maar liefst vijf spelers uit de mondiale top tien ook bij deze editie weer enorm sterk bezet.

En dan nu nog, als een enorme pot mosterd na de maaltijd, eerst nog even naar de enigszins verlate wedstrijdverslagen van ronde 11 van de najaarscompetitie van De Willige Dame. Wedstrijden waarin gelukkig ook zo hier en daar op ontroerende wijze geblunderd wordt:

 
Na 1.d4 d6, de Pirc-verdediging, koos Pieter Hofstee voor 2.f4 in zijn partij tegen koploper Pearl Uyttenhove. Pearl beperkte zich in eerste instantie tot behoedzame verdedigende zetten. Na het sluiten van het centrum kreeg Pieter wat meer ruimte en initiatief. In het middenspel werd de stelling van zwart gaandeweg instabieler. Pieter speelde die fase zeer sterk. Een aanval met dame en paard op de koningsvleugel leverde hem tenslotte twee pionnen op en na wat schermutselingen op de andere vleugel ook nog een kwaliteit. Dat witte vrijpionnen op de g- en de h-lijn uiteindelijk de witte winst zouden gaan veiligstellen hoefde Pieter van Pearl daarna niet meer te bewijzen. (Pieter Hofstee - Pearl Uyttenhove 1−0)

 
Na een wat afwijkende zetvolgorde in de opening, verscheen in de partij tussen Jan Siebelink en de met de zwarte stukken opgescheepte Jisk Liemburg, het Koningsindisch op het bord. De heren metselden gedurende de opening het centrum stevig dicht en een langdurige strategische manoeuvreerpartij kondigde zich aan. Het wachten was op breekzetten op de f-lijn. Hoewel in het verloop van de partij zowel wit als zwart kansen kreeg op meer dan een remise, werd het dat in de uiteindelijk ontstane gelijke stelling wel. (Jan Siebelink - Jisk Liemburg ½−½)

 
Een kleine misrekening van de met wit spelende Rob Truijens aan het eind van de opening, een Vierpaardenspel, kostte hem tegen John van Waardenberg op de elfde zet een pion. De aanval van John leek snel door te slaan, zeker nadat de zwarte torens en de dame bezit hadden genomen van de f-lijn en de witte koning onder vuur namen. Rob verdedigde zich langs de uiterste randjes van het ravijn, maar deed dat goed. Beide spelers beschikten in het eindspel over een toren en een witveldige loper. John had echter nog steeds een pion meer: zeven tegen zes. Het verlies van de witte a-pion en daarna ook nog de d-pion luidde na 43 zetten Robs ondergang in. (Rob Truijens - John van Waardenberg 1−0)

Met wit speelde Wim Jongeneel tegen Wim Platje in een Schotse partij. Wim P. speelde de opening wat agressiever en kreeg enig voordeel, maar doordat hij aanstuurde op dameruil, en die ook kreeg, ging dat kleine voordeel weer verloren. Een materieel evenwicht en een gelijke stelling leek een remise te gaan opleveren, maar zoals inmiddels wel bekend gaat Wim J. door tot er volkomen duidelijkheid is verkregen. Toen Wim P. een dubbelaanval op de c-pion over het hoofd zag en daarna nog een pion zag sneuvelen was het volkomen duidelijk. (Wim Jongeneel - Wim Platje 1−0)

Dick Korteland won met zwart zijn partij tegen Willem Weerdesteijn. Nadere informatie is helaas niet beschikbaar.

 
In de partij tussen Erik Brok en Han van Gorkom hanteerde Han de koningsindische opstelling tegen de witte opzet van Erik. Om een door Han opgezette val en stukverlies te ontlopen moest Erik de verdubbeling van zijn f-pion toestaan en kwam de g-lijn voor de witte koning open. Toch bleek de witte stelling in de loop van wat volgde niet erg kwetsbaar. Toen na een stel lichte stukken ook de torens konden worden geruild had Erik geen problemen meer en bleef de stelling in evenwicht. (Erik Brok - Han van Gorkom ½−½)

Koos van Dalen koos de witte stukken voor zijn partij tegen multiplayer Connie Komen en liet op de vijfde zet een uitgelezen kans op pionwinst en een prima stelling voorbij gaan. Even later leverde een fout van Connie hem wel een pion op, maar een paar zetten verder gaf hij pardoes een paard weg. (Koos van Dalen - Connie Komen 0−1)

 
Cor Paans speelde met wit tegen Ton van der Breggen en zegt daarover: "In mijn partij tegen Ton ging het in het begin rustig aan. Ik kwam wel wat sterker te staan en kreeg een open d-lijn met twee torens erop. Maar ja, aangezien ik toen weer de mist in ben gegaan met de juiste notatie kan ik helaas het geheel niet meer goed terughalen. Wat er alvast wel gebeurde is dat er flink geruild werd en ik na dat alles gewonnen stond. Toch ga ik later nog maar eens kijken of ik het nog wat beter terug kan halen, want ik heb ook het idee dat Ton de mogelijkheid gehad heeft zijn dame te geven voor twee torens mijnerzijds en dan had hij er toch wat kansrijker uitgekomen. (Cor Paans - Ton van der Breggen 1−0)

"Ik geef het op", sprak Fons Claessen nadat een combinatie die hij in gedachten had bij de uitvoering niet tot mat leidde. Tegenstander Piet Schuller vond dat de twee torens en zeven pionnen van Fons nog genoeg tegenspel boden tegen zijn dame en zes pionnen en vroeg verwonderd: "Maar, waarom geef je nou op?" Een derde persoon in de Kleine Speelzaal beantwoordde die vraag nogal wijsneuzerig met de tegenvraag: "Wellicht, omdat hij daartoe zojuist besloten heeft?" Wat was er gebeurd? Fons dacht een combinatie naar mat te kunnen uitvoeren, maar was daarbij vergeten dat een eerder 18.h3 een ventieltje had geschapen voor de witte koning. Fons: "Ik dacht het mooi en snel af te maken met Dxe2+, maar rekende echter al meerdere zetten h3 niet mee, de koning kan ontsnappen. Omdat de koning kan ontsnappen met Kg1 blijft er een eindspel over met een dame tegen twee torens en een pion extra. Daar had ik geen zin meer in en ik gaf op, je kunt met alleen een dame zonder extra stuk blijven schuiven zonder veel te bereiken, maar zwart kan alleen verdedigen. Ik had nog remise kunnen aanbieden, maar ik was er even klaar mee." (Piet Schuller - Fons Claessen 1−0)

De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".
Reacties zijn altijd welkom. Plaats ze helemaal onderaan bij "Een reactie plaatsen". Je e-mailadres wordt niet zichtbaar bij de publicatie.

Sponsor van deze ronde:

Willem Weerdesteijn - Speler van De Willige Dame