Ronde 1: “Met de baard tussen de stenen” 3


Gewaagde meiden en veel
gevraagde stellen...

"Vergissingen zijn de poorten naar ontdekkingen. (James Joyce)

RONDEVERSLAG | In het laatste verslag van de voorjaarscompetitie 2019 schreef ik: "Nu is het natuurlijk niet de bedoeling om hier allerlei verhan­delingen over taalverschijnselen te schrijven", maar toch wil ik er nog eentje uitlichten, omdat ik, alweer onbedoeld, op het spoor van het 'Spoonerisme' kwam.

Wat was het geval? Heel lang geleden trok een oom van mij, een zwager van mijn vader, tijdelijk bij ons in, omdat hij werk had gevonden in Dordrecht. Voordat er een woning voor zijn gezin gevonden was moest hij echter al beginnen en dus kwam hij een tijdje logeren. Met de trein 's morgens vroeg uit Utrecht komen was onbegonnen werk. Nu bezat deze oom ongewild de eigenschap om zich nogal eens te verspreken. Zeker als hij ergens heel enthousiast over vertelde of als je er een biertje ingoot.

En zo kwam het dat hem tijdens een van zijn verhalen een vermakelijke verspreking overkwam. Het was in het begin van de zestiger jaren. Lang geleden dus. Ik herinner me vaag dat het over een partijtje judo ging, maar het kan net zo goed over een val van een keukentrappetje gegaan zijn. In ieder geval zei hij iets als: "... en een klap dat het gaf. Ik voelde meteen al een vreselijke pijn in m'n zij. Volgens mij was het echt goed mis. De hele nacht niet geslapen en ik kon de volgende morgen al bijna niet meer lopen. Toch bij de dokter gekomen en die zei precies wat ik zelf al dacht. Had ik mooi een geknipte reus!" "Wat zeg je nou Jo? Een geknipte reus?" "Ja, ja, stierf van de pijn. Een zwaar geknipte reus!"

Nu kennen we allemaal wel het verwisselen van de medeklinkers van twee woorden wat tot vermakelijke nieuwe woorden en betekenissen leidt. Zo had Philip Freriks, ook een notoir versprekelaar, het tijdens een uitzending op de radio over scheldgieters waar hij geldschieters bedoelde en verworden gewijde maagden versprekingsgewijs gemakkelijk tot gewaagde meiden. Een wandeling in het Vondelpark kan zomaar een vondeling in het wandelpark worden, terwijl je als er in Berlijn een mijn ontploft is, de opzettelijke verspreking kunt bezigen dat er in Berlijn een plein is ontmoft. Maar voor een geknipte reus moet je een drievoudige omweg maken om van een 'geknipte reus' via een 'gereusde knip' tot het oorspronkelijke 'gekneusde rib' te komen. Het euvel waaraan mijn oom na zijn val leed.

Het verschijnsel is vernoemd naar de Engelse dominee en wetenschapper William Archibald Spooner (1844-1930) en is daarmee dus een eponiem. Spooner verwisselde vaak (meestal de eerste) letters van de woorden die hij uitsprak. Volgens de overlevering zei hij bijvoorbeeld ooit 'The Lord is a shoving leopard' ("een duwend luipaard") in plaats van 'The Lord is a loving shepherd' ("een liefdevolle herder") en tegen zijn studenten: 'You have hissed all my mystery lessons' in plaats van 'You have missed all my history lessons.' Volgens een andere anekdote hief hij tijdens een diner in Oxford het glas met de woorden: 'Let us drink to the queer old dean' ("Laten we op de rare oude decaan drinken") in plaats van 'Let us drink to the dear old Queen.'

Nu wilde ik aanvankelijk ook alle namen van de spelers in de eerste ronde even 'spooneren', maar dat bleek een stuk lastiger. Kijk, bij Willem Jansen ligt de keuze voor Jan Willemsen voor de hand en van Pieter Klaasen naar Klaas Pietersen is ook een gemakkelijke stap. Met een naam als Pearl Uttenhove wordt dat natuurlijk een heel stuk lastiger om van de naam Wim Platje maar helemaal niet te spreken. Dus besloot ik daar waar het niet mogelijk was maar anagrammen van de namen te maken. Dan zitten alle letters er wel in, maar een spoonerisme is het niet.

Nu, maar eens even kijken hoe we een en ander in het verslag van de eerste ronde van de najaarscompetitie 2019 kunnen verwerken ...
 

Giftige pion

 
Schut Peiler had zijn partij tegen Kok Brier in hogere zin al na een zet of zeven in zijn voordeel kunnen beslissen. Schut speelde als gebruikelijk 1. Pc3, de van Geet-opening. Met 7. e5 had hij een zwart paard naar g8 kunnen terugdwingen en een enorme voorsprong in ontwikkeling kunnen verkrijgen. Kok vergreep zich ook nog aan een vergiftigde pion en moest om dameverlies te voorkomen een stuk geven. Met een stuk achter moet je zeker geen dames ruilen. Kok deed het wel en toen ook nog de torens van het bord verdwenen kon hij zijn poffers wel zo'n beetje gaan kakken. Schut hield simpelweg een stuk over en dat was genoeg voor de winst. Schut is na de eerste ronde de leider van het klassement.

Ene Mijeldank speelde met de witte stukken tegen Jan van Woerdenbargh een partij die een zenuwslopend tijdnoodeinde kende. Na de zetten 1. d4-d5, 2. c4-c6, 3. Pc3-e6, 4. cxd5-exd5, 5. Pf3-g6 ontstond een gelijk opgaande strijd. Zowel wit als zwart probeerde al laverend positioneel voordeel te verkrijgen. Het tempo lag heel laag en de indruk ontstond dat beide spelers zo kort na de vakantie nog in de versnelde verkering opereerden. Uiteindelijk stak zwart de stelling in brand met de zet 21. f5. Wit speelde 22. f4 tegen, met als gevolg dat beide koningsvleugels open en bloot kwamen te liggen. Ene verspeelde weliwaar een pion, maar Jan gaf een loper weg. Een van de meest gevraagde stellen in het schaken is ongetwijfeld hoe je een gewonnen stelling ook werkelijk wint. Tot een antwoord kwam het niet. Met nog maar enkele minuten op de klok, werd er haastig tot remise besloten.

Piet Schuller 10-09-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Piet Schuller 10-09-2019

 

Walmende pit

 
Walm Pitje speelde met wit tegen Snabitha Tikkers. Van Walm is bekend dat hij het schaken als een schetenwapper probeert te benaderen, maar in een Siciliaanse Draak speelde Walm toch een paar zetten die eigenlijk helemaal niet in het systeem pasten. Speelbaar waren ze echter wel. In de overgang naar het middenspel dacht hij zich te moeten verdedigen tegen een mogelijk loperoffer op h3 gevolgd door een onstuitbare aanval met dame en paard, maar Walm schoot onterecht beter. Walm had zich de overbodige koningszetten kunnen besparen. Nu begon zijn stelling er als een onverklaarbaar bewoond huis uit te zien. Snabitha veroverde een pion door een paardoffer dat Walm niet kon aannemen op straffe van torenverlies en erger. In vrijwel gewonnen positie maakte Snabitha evenwel een grote fout die haar een stuk kostte. Walm had de partij maar voor het uitschuiven, maar raakte na een paar mindere zetten zelf weer een pion kwijt. Met het oog op de danig geslonken bedenktijd bood hij remise aan. Snabitha dacht nog even na en accepteerde dat aanbod vervolgens wijselijk, want met de computerwijsheid achteraf was de stelling nog steeds vrijwel gewonnen voor Walm.

Rolo de Paus trof in de eerste ronde voorzitter Car Ponas. Car schreef dat, aangezien hij in de vakantie niet zo veel naar het schaakbord gekeken had, hij na de 1. c4-opening van Paul in het begin heel rustig speelde. Na afloop bleek dat zelfs iets te rustig te zijn. Op zet 21 kreeg Rolo een dubbelpion op de h-lijn en dat betekende dat de koning op de tocht kwam te staan. Dit gaf Car gelukkig wat dreiging. Hierdoor begon Rolo toch wat te twijfelen, temeer omdat Cars a-pion al aardig opstoomde. Op zet 32 beging Rolo een misstap. Kennelijk kon hij aan de stelling stop noch kaart meer onderscheiden, want met de gedachte een dame te winnen zette hij een toren op b8. Dat plan klopte niet, want de toren van Car stond nog gewoon op a1. Daardoor won Car een volle toren. Daarna was het rustig doorspelen geblazen en op zet 43 gaf Rolo het op.

Cor Paans 10-09-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Cor Paans 10-09-2019

 

Heien en braken

 
De eerste 18 zetten ging het min of meer gelijk op in de partij die de verzamelde DWD'ers onder de naam Millie Waden tegen Jewan Hont speelden. Met verkrachte eenden werd geprobeerd om Jewan beentje te lichten, maar uiteindelijk had Millie beter kunnen gaan heien en braken. In de Andersenaanval van het Spaans was Jewan op bekend terrein en dat was een voordeel. De afloop heb ik uit Jewan Honts  notatieformulier niet kunnen reconstrueren helaas. Rest mij slechts te melden dat Jewan won.

Kampioene Snaomi Nikkers had wit in de eerste partij en speelde tegen Daas van Koolen. In een Schotse opening besloot Daas tot de ruiltactiek: Als je de kans krijgt ruil je alles wat je kunt ruilen. Snaomi besloot in het begin om toch maar de dames op het bord te houden. Daas trachtte een toekomstig dreigend dameverlies alvast op voorhand te pareren, maar deed dat op een manier die geen doden aan de zijk zette. Hij liet namelijk zomaar een toren in de aanbieding staan. Ook Snaomi deed even iets onnauwkeurigs en dat kostte een stuk, maar ze hield zoveel voordeel over dat ze, zeker nadat er nog een stuk van Daas van het bord verdwenen was, de partij met een fraai mat kon beslissen. We konden na afloop Daas niet in zijn kiel zijken, maar er zou best wel eens heel wat treurnis te zien zijn geweest.

Johan Went en John van Waardenberg 10-09-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Johan Went (l) en John van Waardenberg10-09-2019

 

Overgebietste zeedelen

 
Met zwart mocht Earl Tuyt-Penhove het tegen de strategische zwaargewicht Sander IJckpiet proberen. Earl trad in zomertenue aan, dus met sandalen en klote buiten. Het werd geen opening uit de voormalige overgebietste zeedelen. Geen Indisch dus, maar in een Pirc zette Earl zijn dameloper op g4 neer en Sander bezette het centrum met zijn pionnen. Er ontstonden de ketens d4/e5 versus d5/e6. Na wat manoeuvreren speelde Earl de pion van c7 op naar c5. Sander ruilde met d4xc5 waarna de witte e-pion zwak werd. Na ruil op c6 kreeg Earl een nieuwe c-pion die ook op c5 werd geruild. Een voor zwart gunstige transactie, omdat Sander nu met zwakke a, c en e-pionnen achterbleef. Earl verzuimde echter de open b-lijn te bezetten wat een voor hem gunstige stukkenruil zou afdwingen. De dames gingen er vanaf plus nog zes lichte stukken. Het resultaat had Earl niet goed ingeschat. Zijn zwartveldige loper was beter dan die van Sander, maar Sander kon een vesting bouwen. Dat deed hij dan ook. De heren streken elkander vervolgens even kak in het gelaat en besloten de punten te delen.

Pearl Uyttenhove 10-09-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Pearl Uyttenhove 10-09-2019

 

Baard tussen de stenen

 
Verrassend was de nederlaag die Nuns Honnikhaven met de witte stukken leed tegen Jurg Embilski. Zolang niet spelen laat kennelijk zijn sporen na. Tegen de Siciliaan van Jurg besloot Nuns de gesloten verdediging te kiezen: 2. Pc3. Met 12. e5 was Nuns volgens Jurg wat te vroeg en dat klopte. Jurg kreeg een pion in de worp geschoten. Ook de paardzetten bij 14 en 15 waren niet de beste zetten van wit. Maar zwart wist ook vaak niet wat te doen, maar dat hoefde eigenlijk ook niet, want hij kreeg nog een tweede pion gratis. Op zet 21 had Jurg niet moeten slaan, hier zou Pf4 of Ld6 beter zijn. En 24 ... g5 was beter geweest. Daarna was het de tactiek van zwart om zoveel mogelijk af te ruilen om aldus de pionnenvoorsprong uit te buiten, daarbij fraaie voortzettingen als 27 ... g5 en 31 ...e4 blind niet eens te overwegen. Gelukkig maakte Nuns op het eind een definitieve vergissing met 36. Th1 zodat het mistasten voorbij was en Nuns met de baard tussen de stenen huiswaarts kon. Binnenkort publiceren we de partij. (Sorry Nuns)

Jisk Liemburg 10-09-2019 (Foto: Naomi Snikkers)

Jisk Liemburg 10-09-2019


De nieuwe ranglijst en een overzicht van de uitslagen vind je via "Intern" ⇒ "Ranglijst".
Alle foto's van deze ronde kun je zien bij "Intern" ⇒ "Foto's".

© Wim Platje 14-09-2019 10:01

Sponsor van deze ronde:

Erik Brok - Speler van De Willige Dame



3 gedachten over “
Ronde 1: “Met de baard tussen de stenen””

Reacties zijn gesloten.