Een oxymoron (uitspraak: oksimóron) is een stijlfiguur waarbij twee woorden worden gecombineerd die elkaar in hun letterlijke betekenis tegenspreken. Een oxymoron is een speciaal geval van de paradox. Een paradox bevat een schijnbare tegenspraak die bij nadere beschouwing blijkt te kloppen; bij een oxymoron blijft de spanning van het betekenisverschil echter in stand. Een oxymoron wordt vaak bewust aangewend voor retorische, poëtische of andere esthetische doeleinden. Dat is een verschil met de contradictio in terminis: ook dat is een tegenspraak, maar dan een waarbij de spreker zichzelf aantoonbaar tegenspreekt en dus een ondeugdelijk argument hanteert. Voorbeelden: ongekroonde koning de anarchie regeert werkvakantie omhoog(ge)vallen het radicale midden begrensde vrijheid echte imitatie virtuele werkelijkheid vloeibaar gas het nut van het nutteloze negatieve groei burgeradel (patriciaat) uitzonderingsregel verplicht vrijwilligerswerk oud nieuws oudere jongeren vredesstrijd georganiseerde chaos gematigd extremisme oorverdovende stilte enorm klein een levend lijk de kleine reus een exacte schatting het geluid van de stilte haast je langzaam (festina lente) praesens absens publiek geheim repressieve tolerantie prachtig van lelijkheid ruimschoots onvoldoende afschuwelijk mooi een onnatuurlijke natuurlijkheid een vrijwilliger aanwijzen volledig echt nep leedvermaak veelzeggend zwijgen