SCHAAKPARTIJEN 5 meer schaak- en ander nieuws op www.tomsschaakboeken.nl
1. Suetin – Kasparjan 2. Morozowitsch – Jakovenko 3. Simagin - Udovcic	20^ste Kampioenschap USSR Moskou 1952 16^de Magistral a Pamplona 2006 Joegoslavië – USSR Zagreb 1961
1. Alexsey SUETIN - Henryk KASPARJAN 20ste Kampioenschap USSR 1952 Na beslissingsmatch: 1. Botwinnik 2. Taimanow 3. Geller 4 en 5: Boleslawski en Tolush andere deelnemers: o.a. Korchnoi, Bronstein, Smyslow, Keres Bronnen en analyse: ХХ Первенство СССР по Шахматам tvb/Fr8
Comedy of errors
1.e4 c6 2.Pc3 d5 3.d4 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.Pf3 Pd7 7.h4 h6 8.Ld3 Lxd3 9.Dxd3 Pgf6 10.Lf4 e6 11.0-0-0 Pd5 12.Ld2 b5 13.Kb1 Le7 14.Ph5 Lf6 15.g4 g6 16.Pxf6+ P5xf6 17.g5 hxg5 18.Lxg5 Dc7 19.Pe5 Pxe5 20.dxe5 Pd5 21.The1 Tb8 22.Df3 Th5 23.Te4 b4 24.Ka1 Da5 25.Dd3 Kf8 26.Dc4 Db6 Wit heeft steeds het heft in handen en kan bogen op een goede stelling. Het lijkt er op dat wit met remise genoegen neemt door dameruil aan te bieden, tenzij hij hoopt op een eindspelvoordeeltje. 27. Dd4 Da5? 27...Dxd4 28.Texd4 c5 29.Tc4 Tc8= 28. Td3?? Een blunder die in het toernooiboek onbesproken blijft. 28.Dc4 Db5 29.Db3 28. ... Kg7?? 28...c5! Zwart wint. 29.Dc4 Pb6 30.Db3 c4 31.Txc4 Pxc4 Het paard kan niet genomen worden. 32.Dxc4? Txg5! Ontneemt wit de zet Lf6. 33.hxg5 b3 Met dubbele matdreiging. 29. Tf3 Tb7 Discutabel. 29. ... c5 30. Dc4 c5 We weten nu wat er in deze stelling zoal speelt. Wit 'versterkt' z'n stelling en zet een val.	31.Td3?? Diagram Stelling na 31. Td3?? Zwart krijgt de partij in de schoot geworpen. Beter 31.Tb3 31. ... Pb6??? Drie vraagtekens. Eén voor de fout, één voor het openen van de d-lijn en één voor het niet slaan van .... Zwart wil geen cadeautje en geeft de partij weer terug. Direct winnend was 31...Txg5!! Voorkomt het verwoestende 32. Lf6 32.hxg5 Pb6 33.Db3 c4 34.Txc4 Pxc4 35.Dxc4?? b3! Mat volgt. 32. Lf6+ Mat in een paar zetten. 1-0
2. Alexander MOROZOWITSCH Dmitri JAKOVENKO E39 XVI Magistral A Pamplona (5) 27.12.2006 BRON: internet tvb/Fr8/Nalimow
Over het eindspel dame tegen toren en schaakblindheid. Op de valreep van het nieuwe jaar overkomt wit iets vreselijks. Zie en huiver. En ga bij jezelf te rade. Kan mij dit ook overkomen?
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.Dc2 c5 5.dxc5 0-0 6.a3 Lxc5 7.Pf3 b6 8.e4 Pc6 9.Ld3 Pg4 10.0-0 Dc7 11.Pb5 Db8 12.h3 Pge5 13.Pxe5 Pxe5 14.Le2 a6 15.Pc3 Dc7 16.Kh1 Lb7 17.f4 Pc6 18.Ld3 Pd4 19.Dd1 f5 20.b4 Le7 21.Lb2 fxe4 22.Lxe4 Pf5 23.Dd3 Lxe4 24.Pxe4 Tac8 25.Tac1 Db7 26.Kh2 d5 27.cxd5 Dxd5 28.De2 Txc1 29.Txc1 Pd6 30.Tc7 Tf7 31.Pc3 Df5 32.Lc1 b5 33.Tc6 Lf8 34.Txa6 Tc7 35.Ld2 Pc4	36.Le1 Td7 37.Pxb5 Pd6 38.Pc3 Dxf4+ 39.Lg3 Dc4 40.Ta8 Dxe2 41.Pxe2 Kf7 42.Pd4 Pc4 43.Pc6 Ld6 44.Lxd6 Txd6 45.b5 Td5 46.a4 e5 47.Ta7+ Ke6 48.Txg7 Kd6 49.Txh7 e4 50.Th4 Pd2 51.Th6+ Kc5 52.Te6 e3 53.g4 Td3 54.Kg3 Ta3 55.Kf4 Pf1 56.Te4 Ta2 57.Pd4 Tf2+ 58.Ke5 Pd2 59.Pe6+ Kb6 60.Txe3 Pc4+ 61.Kd4 Pxe3 62.Kxe3 Ta2 63.g5 Ta3+ 64.Kf4 Txh3 65.g6 Th8 66.g7 Tg8 67.Ke5 Ka5 68.Kf6 Kxa4 69.Pd4 Td8 70.Ke7
70.b6 Txd4 71.g8D 70...Txd4 71.g8D 71.b6 71...Kxb5 Diagram 1 ` Stand na de 71ste zet van zwart Een eindspel van D tegen T en dat is volgens alle theorieboeken gewonnen voor de dame; zie b.v. deel 3 van Chéron blz. 7. Wel eens op het bord gehad? Het blijkt lastiger dan je op het eerste gezicht zou zeggen. Chéron wijst ook op een paar remisestellingen o.a. aan de hand van een stelling van Ponziani uit 1782. Diagram 2 Stelling Ponziani 1782 Wanneer de K in deze stelling oprukt blijft de toren heen en weer spelen op de f-, g- en h-lijn. Komt de K tenslotte op h5 dan volgt Th7+ Kg6 Th6+! En het is pat. Wit moet dus wat anders doen, schaakgeven met Df6 of met De5 de zwarte K wat ruimte geven. Wit kan ook andere damezetten doen als hij pat maar vermijdt. (met dank aan Nalimow). In geen geval mag wit dus beginnen met Kh2. Terug naar de partij. Wit 50 heeft zetten de gelegenheid om tot mat te komen, dat is dus op de 121ste zet. 72.Dc8 Td5 73.Ke6 Td4 74.Ke5 Td3 75.Dc2 Td8 76.Db3+ Kc5 77.Dc3+ Kb5 8.Ke6 Kb6 79.Dc4 Tg8 80.Dd4+ Kc6 81.Dc3+ Kb5 82.Kd6 82.De5+ 82...Tg6+ 83.Kc7 Tg4 84.Dc6+ Kb4 85.Dd6+ Kc3 86.Kc6 Td4 87.Da3+ Kd2 88.Kc5 Te4 89.Kd5 Tg4 90.Df3 Tb4 91.Kc5 Ta4 Volgens de door Nalimow gemaakte bestanden verdedigt zwart zich bijna steeds op de beste manier, terwijl Morozowitsch hier en daar wat slippertjes maak. 92.Df6 Kd3 93.Dd6+ Ke3 94.Dg3+ Ke2 95.Dc3 Tf4 96.Kd5 Tg4 97.Ke5 Th4 98.Kf5 Kf2 99.Dd3 Th7 100.Dd4+ Kf3 101.Kg5 Nu doen beide spelers steeds de beste zet en wit komt langzaam bij het doel. 101...Th2 102.Df4+ Kg2 103.Kg4 Kg1 Nog maar 14 zetten tot het mat. 104.Dd4+ Kg2 105.Dd3 105.De5 105...Kg1 106.De3+ 106.Dd4+ 106...Kf1 107.Dc1+ Kf2 108.Dd2+ 108.Dd1 108...Kg1 109.De1+ Kg2 110.Dg3+ 110.De5 110...Kh1 Diagram 3 Stand na de 110^de zet van zwart 111.Kf3?? Maar wat nu? Een winnende voortzetting is 111.De5 Kg1 112.Kg3 Tg2+ 113.Kh3 Kf1 114.Da1+ Kf2 115.Db2+ De toren valt. 111.De1+ Kg2 112.De5 Kg1 113.Kg3 Tg2+ 114.Kh3 enz. 111...Tf2+ De dolle toren redt zwart uit de nesten. 112.Ke3 Te2+ 113.Kd3 Td2+ 114.Kxd2 Wit maakt een eind aan z'n lijden. Voor de goede orde. Morozowitsch wint het toernooi met 6 uit 7 en Jakovenko wordt tweede. 1/2-1/2 In de database is ook een partij van Gelfand waarin de dame van Svidler niet weet te winnen. Vergelijk de partij Stellwagen - Sokolov, Amsterdam, 2005 (Wit wint na 121 zetten) (in de download). Over de ”horror-story-blunder” (TWIC) die de witspeler een paar dagen later overkwam in zijn rapidpartij met Radjabov tijdens de kwartfinale van de ACP Rapid Chess Cup in Odessa zullen we heel bescheiden doen. Hij gaf in die partij pardoes (want dat is het woord in zo’n geval) zijn toren weg in een gewonnen eindspel. diagram 4 Stelling na de 63^ste zet van zwart Morozowitsch-Radjabov World Rapid Cup, Odessa. 2007 De witte T is gedekt door pion b4. De zwarte K valt de T aan. Wit speelt de pion op. Zwart slaat de T. Zo staat het in het procesverbaal. Maar wij trekken de haren uit het hoofd een gruwelijke ervaring rijker. Zoiets als de dame weggeven in de tweede ronde een Kandidatentoernooi zoals Petrosyan overkwam tegen Bronstein in Amsterdam, 1956. Of zoals ikzelf eens mee mocht maken – ja, beslist een voorrecht, je doet minimaal één nacht geen oog dicht – in een RSB-partij van Schiebroek 1 tegen Charlois 3, 1970. Mijn tegenstander A. Offerman had er geen enkele moeite mee na de listige voorbereidende zet 29. … Kh7 diagram 5 Stelling na de 29. zet van zwart. Tom van Bokhoven – A. Offerman Schiebroek 1 – Charlois 3, 1970 en mijn “logische” aanvalszet 30. Ld3?? met 30. … Lg5 de D en de partij te winnen. Er is over het fenomeen van de blunder, de schaakblindheid, al heel wat gezegd en geschreven. Tarrasch o.a. besteedt er een artikel aan: Über Schachblindheit (Amaurosis scachistica), dat is opgenomen in Die moderne Schachpartie. Hij spreekt daar met enige humor van de epidemie van deze ziekte die zich in het toernooi van Karlsbad 1911 openbaarde en bespreekt de ‘gevallen’ Kostitsch – Rubinstein en Schlechter – Perlis. Ik lever geen bijdrage aan dit onderzoek, ik ben psycholoog noch psychiater, besluit alleen met vast te stellen dat er geen medicijn is en dat er geen gevallen bekend zijn van genezing.
3. Vladimir SIMAGIN- Mijo UDOVCIC USSR-Joegoslavië Belgrado, 1961 Bron: Друзья и Сотерники Zagreb 1967 Boek over alle ontmoetingen tussen de landenteams van de USSR en Joegoslavië. Samenstelling: B. Kazic en M. Yudowic tvb/Fr8 E94	Simagin karikatuur van I.Sokolov
Wie analyseert die vindt wat. Boeiende zetten in de analyse bij de 29^ste zet van zwart, een ongewone materiaalverdeling bij analysediagram 3, en een heel attractieve zet in de toelichting op 31^ste zet van wit, zie analysediagram 5.
1.d4 Pf6 2.c4 d6 3.Pf3 g6 4.Pc3 Lg7 5.e4 0-0 6.Le2 c6 7.0-0 Pbd7 8.Dc2 e5 9.Le3 Pg4 10.Lg5 De8 11.dxe5 dxe5 12.b4 Herkenbare patronen van de Taimanowvariant (Le3). 12...f5 13.c5 h6 14.Ld2 f4 15.Tad1 De7 16.Lc1 Te8 17.Db3+ Kh7 18.Lc4 Voor 18.Td6 in soortgelijke stelling zie mijn correspondentiepartij met Bakker. 18...Pf8 19.Lb2 h5 Een ernstige verzwakking. 20.Td6 Ph6 21.Tfd1 g5 22.b5 g4 23.Pe1 Pe6 24.bxc6 bxc6 25.Txc6!? Pd4 26.Txd4! exd4 27.Pd5 De5 28.Tc7 Kh8 29.f3! Diagram 1 stelling na 29. f3! Wit staat riant. De witte stukken hebben een sterke positie ingenomen en de laatste fase begint. 29...gxf3? Tegenover de bv. hier acterende grootmeesters ben ik bescheiden met het uitdelen van een vraagteken. Zelf zou ik het (bijna?) nooit beter gedaan hebben, en de ontdekkingen die hier aan het licht komen zouden zonder Fritz niet gedaan zijn. 29...Le6! 30.Pd3 Analysediagram 2 stelling na 30. Pd3 Ook het zesde stuk komt dichterbij. 30...Dg5 1) 31.P5xf4 31Teb8! Zwarts beste mogelijkheid. (31...Lxc4 32.Dxc4 Tad8 33.h4! gxh3 34.Pxh3 met witte winst.) 32.Tb7 (32.Txg7 Dxg7 33.Pxe6 Txb3 34.axb3! De7 Nu krijgen we hetzelfde spelletje als bovenvermeld.) 32...Txb7 33.Dxb7 Lxc4 34.Dxa8+ Pg8 1-1) 35.De8 1-1-1) 35. .. Kh7 36.Dxh5+ Dxh5 37.Pxh5 Lxd3 38.Pxg7 Kxg7 39.Lxd4+ Kf7 40.c6 Al met al niet het resultaat dat wit voor ogen heeft. 1-1-2) 35...Lxd3 36.Lc1 Lb5! 37.Dxb5 (37.Pg6+ Kh7 38.Dxg8+ Kxg8 39.Lxg5 kan wit niet blij maken.) 37...gxf3 38.a4 Biedt wit misschien nog een winstkans. 1-2) 35.Lc1 gxf3 36.De8 Kh7 (36...f2+ 37.Kxf2 Kh7 Geeft wit ook nog geen zekerheid.) 37.h4 f2+ 38.Pxf2 Dxc5 39.Dg6+ Kh8 40.Pxh5 Le5 41.Pg3 Lxg3 42.Dxg3 Pf6 (42...d3? 43.Lb2+) 43.Dg6 De5. 2) Heel goed voor wit is hier 31.Txg7 Dxg7 32.P5xf4 Teb8 (32...Lf7 33.Lxf7 Dxf7 34.Lxd4+ Kg8 35.Pxh5) 33.Pxe6 Txb3 34.axb3 Analysediagram 3 stelling na 34. axb3 Een wonderbaarlijke materiaalverdeling. 34...De7 35.Lxd4+ Kh7 36.f4 Pf7 37.Pb4 Pd8 38.Pd5 Dxe6 (Na een zet als 38...Db7 bezwijkt zwart in de koningsaanval. 39.Pf6+) 39.Pf6+ Kg7 40.Pd7+ Kf7 41.Lxe6+ Pxe6 42.Le3 Ke7 43.Pe5 Tc8 44.b4. U speelt natuurlijk op winst. 30.Pxf3 Dxe4 Diagram 4 Stelling na 30. … Dxe4 31.Txg7 Beslissend. Maar er zit iets leuks in de stelling. 31.Ld3 De6 32.Da4 Tg8? Analysediagram 5 Stelling na 32. … Tg8? Hier is een attractief-wie-wil-zo'n-zet-niet-doen vervolg: 33.Dxd4! Lxd4+ (33...Pf7 34.Pxf4) 34.Lxd4+ Tg7 35.Lxg7+ Kg8 36.Pf6+ 31...Kxg7 32.Lxd4+ Kf8 Diagram 6 33.Pf6? Hiermee verspeelt wit een snelle winst. 33.c6! Dreigt van alles op de diagonaal a3-f8. 33...Pg8 34.Lc5+. 33...Db7! Een geweldige zet. Zwart dreigt nu Dxb3 of Te7 te doen. 34.Pxe8 De winstmarge versmalt. Of is er hierna helemaal geen winst meer voor wit? Simagin ziet het in elk geval niet meer zitten. 34.c6! Dxb3 35.Lc5+ Te7 (35...Kg7 36.Pxe8+ Kh7 37.axb3+-) 36.Lxb3 Pf5 37.Pd5 Ke8 38.Lxe7 Pxe7 39.Pc7+ Kd8 40.Pxa8+- 34. ... Dxb3 35.axb3 Kxe8 36.Ld5 Tb8 37.Le5 Tb4 38.Lc3 Tb8 39.Le5 Tb4 40.Lc3 Tb8 ½ - ½

www.tomsschaakboeken.nl