J.A.
Kunnen – C.J.R. Sammelius B15
|
Deze
partijanalyse is de letterlijke tekst van de schaakrubriek van Chr.
Vlagsma “Voor de schakers” in het
Rotterdams Nieuwsblad van 18 juni 1960. Diagrammen
en enkele aantekeningen zijn door mij toegevoegd. Het
knipsel bevindt zich in het archief van de witspeler. De
partij is ook LIVE of in PGN na te
spelen. tvb |
TACTISCHE
SLAGVAARDIGHEID WAS OOK TROEF IN HET ROTTERDAMSE KAMPIOENSCHAP Brachten wij de vorige week een tactische
schaakprestatie van een "goedwillende amateur", zoals deze grootste
groep van geestdriftige beoefenaren indertijd door minister Cals werd
gekwalificeerd, namelijk een oude partij van een onzer lezers, ditmaal willen
wij op dit gebied een ander, recenter voorbeeld geven. Wij hebben
daarbij het oog laten vallen op het jongste kampioenschap van Rotterdam, in
welk toernooi Jongsma en Kunnen met71/2 punt uit 9 partijen op de eerste
plaats eindigden. Dankzij het verfoeilijke, doch nog steeds toegepaste
systeem Sonnenborn-Berger kwam de titel bij Jongsma terecht, wat wel sneu was
voor Kunnen die tot de voorlaatste ronde de beste kansen op de titel had.
Gedreven door een schuldgevoel (uw redacteur vergooide in deze voorlaatste
ronde een gladde winststelling tegen Jongsma waardoor deze nog juist op de
eindstreep met Kunnen gelijk kon komen) willen wij hier een plaatsje inruimen
voor een tactische prestatie van de niet-kampioen Kunnen, die overigens in
dit toernooi opviel door geraffineerd en slagvaardig schaakspelen. Wij
ontlenen deze partij aan het clubblad van Kunnen (en dat van uw redacteur),
het enige maandblad ter wereld - aldus
de redactie - dat om de twee maanden verschijnt. 1. e4 Sinds de match Botwinnik-Tal mag de Caro-Kann
zich in een grote populariteit verheugen. In vrijwel alle wedstrijden van de
laatste tijd ziet men deze opening, welke merkwaardig genoeg nooit populair
is geweest, toegepast. Ook in het Rotterdamse kampioenschap verscheen zij in
elke ronde minstens eenmaal op het bord. 1. ... c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4
Pf6 5. Pg3 5. ... e6? 6.
Pf3 c5
7. Lb5+ Eenvoudiger was 7.Ld3 Pc6 8.dxc5! Lxc5 9.a3 0-0
10.0-0 b6 11.b4 Le7 12.Lb2 (Spielmann-Hönlinger) en wit heeft fraaie
aanvalskansen. Dit bleek trouwens uit de geciteerde partij, welke wij hier
volledig overnemen: 12. ... Dc7 13.b5 Pa5 14.Pe5 Lb7 15.Pg4 Dd8
16.Pe3! Pd5? 17.Dh5! g6 18.Pg4 Lf6 19.Pxf6+ Pxf6 20.Dh6! (20.De5? Dd5) 20. ... Tc8 21.Tad1 De7 22.Tfe1 Pe8 23.Pf5! Dc5
24.Te5! Ld5 25.Pe7+!! Dxe7 26.Dxh7+ Kxh7 27.Th5+ Kg8 28.Th8# Dit is echt grootmeesterwerk, maar Spielmann kon
er in zijn goede tijd wel wat van....... 7. ... Ld7 8.Lxd7+
Pbxd7 9.0-0 Dc7 10.b3 Le7 11.Lb2 0-0 Beide partijen hebben rustig hun ontwikkeling
voltooid. Wit staat iets vrijer en kan op grond daarvan berstrekkende plannen
beramen. 12. c4 cxd4 Dit had geen haast. Wit moet vroeg of laat toch dxc5
spelen om de diagonaal voor Lb2 te openen. Beter was direct 12...Tad8 13.De2
Tfe8, etc. 13. Pxd4 a6 14.De2 Pc5 15.Tfe1 Tfe8 16.Pf3 Tad8
17.Pe5 Diagram 2
Stelling na 17. Pe5
Verhindert 17. ... Pd3 en handhaaft tevens de
druk tegen de zwarte stelling. Nog steeds heeft zwart met kleine
moeilijkheden te kampen en deze dwingen hem zijn doelen niet te hoog te
stellen. Voorlopig had hij zich moeten bepalen tot voorzichtige
ruiltransacties om enige verlichting van de druk na te streven. Hiertoe was
bv. 17. ... Ld6 ( 18. b4?, Pce4!) geschikt geweest. Zwart meent echter al te
optimistisch reeds voldoende tegenspel te hebben en komt daardoor spoedig in
onoverkomelijke moeilijkheden. 17. ... Da5 Dreigt weliswaar 16. ... Td2 doch deze dreiging
is gemakkelijk te pareren. 18. Df3 Td6 Nu 18...Td2 niet gaat wegens 19.Lc3 bereidt zwart
verdubbeling langs de d-lijn voor om met Pd3 toch tot resultaten te komen.
Deze boze voornemens doorkruist wit echter met een kansrijk pionoffer, dat
verschillende tactische wendingen inhoudt. 19. b4 Dxb4
20.La3 Da5 21.Ph5 Ted8 Diagram 3
Stelling na 21. … Ted8
Consequent doch hoogst onvoorzichtig. Met
21...Tdd8 had zwart betere kansen gehad de moeilijkheden de baas te worden
omdat daarmede de beveiliging van de zwarte stelling wordt nagestreefd. De
tekstzet laat enkele stukken ongedekt en dit moet vroeg of laat narigheden
geven. 22.
De3! Sluw gespeeld. Met het linkeroog kijkt de witte
dame naar Pc5 doch met het rechteroog wordt veld g5 (met matdreiging op g7) geobserveerd.
Zwart heeft overigens weinig keus. 22. ... Td4? Het
vraagteken en de volgende variant zijn van Fr8; het blijkt dat 22. ...
Td4 een ernstige fout is. Kunnen slaat onmiddellijk toe. Veel
beter dan de partijzet is 22. ...
Pfe4! 23.Df4 (23.f3? Lg5 24.f4 Lh4 Dreigt Lf2+) 23. ... f5 24.Lxc5 (24.Lb2?
Td2) 24...Lg5! 25.Df3 Pxc5
(tvb) 23. Dg5 Pxh5
24.Dxe7 Dxa3 25.Dxf7+ Kh8 26.Dxh5 Diagram 4
Stelling na 26. Dxh5
De eerste felle slagwisseling is ten einde en wit
heeft zijn geofferde pion met voordeel terug. Bovendien heeft wit uitstekende
aanvalskansen behouden. 26. ... Kg8? Zwart moest uiteraard iets doen tegen de dreiging
27. Pf7+ enz., doch de gekozen zet is ontoereikend. Het enige was nog 1) 26...Ta8, waarna wit met 27.Pf7+ 27...Kg8 28.Pg5 h6 29.Df7+ Kh8 30.Pxe6 enz. het
betere spel houdt, doch zwart niet geheel kansloos laat. We laten
de varianten waarin Vlagsma aantoont dat Ta8 de enige zet is boven andere
torenzetten op de 8ste rij hier achterwege. tvb (Fritz 8 geeft op 26. ... Ta8: 27.Pg6+! Kg8 28.Pe7+ Kf8 (28...Kh8 29.Te3 Td3 30.Te5 Dreigt mat in 2 zetten met 31. Dxh7+ enz. 30...h6 31.Txc5) 29.Dxh7 Tg4 30.h3 Tg5 31.Pg6+ en zwart verliest de kwaliteit. (tvb) 2) Ook 26...Pd3 verliest wegens 27.Pf7+ Kg8 28.Pxd8
Pxe1 Fritz 8: 28...Txd8 29.Txe6 is
ook een kansloze missie. tvb 29.Df7+ Kh8 30.De8+ en mat. 27. Te3! Diagram 5
Stelling na 27. Te3
Met snode bedoelingen, welke zwart (in tijdnood)
ontgaan. 27. ... Da4 Het enige was nog met 27...Td3 de kwaliteit te
geven, doch dit had het einde vertraagd, niet verhinderd. 28. Df7+ Kh8 29.Pg6+ Zwart geeft het op; 29. ... hxg6 30. Th3 mat is
onvermijdelijk. Chr. Vlagsma |