Carl Haffners liefde voor remise Rubriek 100 jaar geleden meer schaak- en ander nieuws op www.tomsschaakboeken.nl |
|
Elf partijen hebben Anand en Topalov gespeeld in de
match om het wereldkampioenschap. De stand is gelijk 5½-5½. Mocht de twaalfde
partij remise worden dan moet er een barrage gespeeld worden. De regel dat
bij gelijke eindstand de wereldkampioen zijn titel behoudt is intussen
verleden tijd. Deze
bepaling was heel lang van kracht. Botwinnik heeft het meest van deze regel
geprofiteerd; tegen Bronstein in 1951 en tegen Smyslow in 1954. Maar ook
Kasparow heeft, in Sevilla 1987, zich met winst in de 24ste partij
– eindstand 12-12 - zijn titel weten veilig te stellen. De prachtige analyses
van Kasparow zelf staan allemaal in “Garry Kasparov on modern Chess Part 3:
Kasparov vs Karpov 1986-1987”. Het was een adembenemend en spectaculair einde
van een dramatische WK-tweekamp. Maar er is een
voorganger die de schaak-gemoederen net zo, of nog meer, bezig heeft gehouden.
We moeten daarvoor terug naar het jaar 1910. Carl Schlechter Emanuel
Lasker had in 1894 verrassend de wereldtitel veroverd op Wilhelm Steinitz.
Ook twee jaar later had Steinitz geen schijn van kans. De wereldtitel was een
persoonlijk eigendom van de kampioen en hij bepaalde dus tegen wie hij zijn
titel op het spel zou zetten. Dat hing er meestal vanaf of de uitdager het
vereiste geld kon opbrengen. Lasker heeft tweekampen gespeeld tegen bv.
Tarrasch en Janowski, met wie hij geen moeite bleek te hebben. In 1921 verloor
hij de titel aan Capablanca. De
tegenstander die het er tegen Lasker het beste van afbracht was Carl
Schlechter. Een geweldige schaker, uit Wenen, die al in 1895 in Hastings present
was. In de jaren 1910 en 1911 boekte hij prachtige toernooisuccessen, o.a. 1
in Hamburg 1910, 2/3 in San Sebastian 1911, enz. De match
was bepaald op tien partijen. Deze Schlechter zorgde voor een daverende
verrassing door na negen partijen op voorsprong te staan 5-4. Lasker moest
dus winnen om de titel te behouden en dat lukte, maar vraag niet hoe. Tot op
vandaag houdt de match de liefhebbers bezig: Was het wel een titelmatch, wat
waren precies de bepalingen waaraan de uitdager moest voldoen om de titel
over te nemen? Enz. enz. Thomas
Glavinic heeft deze tweekamp onderwerp gemaakt van zijn roman Carl Haffners liefde voor remise.
Oorspronkelijke titel: Liebe zum unentschieden. Het boek is hier in 2000 bij uitgeverij
Atlas verschenen. Het heeft jaren geleden bij de Slegte in de ramsj gelegen. Het is
bijzonder goed te lezen en geeft een prachtig beeld van het Berlijn uit die
tijd en van de omstandigheden waaronder deze match is gespeeld. Hoofdfiguur
is natuurlijk Carl. Gedurende
de oorlogsjaren ’14-’18 is Schlechter bezig geweest met een bewerking van het
beroemde Handbuch des Schachspiels van P.R. van Bilguer. Het kolossale werk,
meer dan 1000 pagina’s, is een schitterend boek, nog steeds een bron voor openingsideeën. In die
zwarte periode ging Schlechter’s gezondheid snel
achteruit en hij overleed in 1918 in Boedapest aan longontsteking. |
|