Floris
Verweij – Niels Mijnster C40 schaak- en
ander nieuws op www.tomsschaakboeken.nl |
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
MEESTERLIJK
in de DRECHTSTREEK Twee talentvolle jonge spelers leven zich uit.
Niels Mijnster neemt het voortouw, Floris Verweij pakt de handschoen op. Al
in de opening grijpen zij elkaar bij de keel. Zwart begint met een als wat
inferieur staande opening waarop wit sterk reageert. Hij krijgt direct het
beste van het spel, hoewel zwart zijn stukken goed weet te ontwikkelen. Met
een zwart paardoffer op f3 ontploft de boel. Het uiterste wordt gevraagd en
de spelers laten zien waartoe zij in staat zijn, en dat is heel veel. Van
Niels wisten wij al dat hij goed kon schaken, Floris laat in deze partij zien
dat hij ook onder druk koel blijft en voortreffelijke zetten weet te
produceren. Een weergaloos duel waarin fraaie staaltjes schaak te zien zijn. 1.
e4 e5 2.
Pf3 d5 Diagram 1 Stelling na 2. … d5 In de oertijden van het schaak werd
dit wel eens gespeeld. Staunton, en Emanuel Lasker in een simultaan. Een keer
slechts is dit later in een serieuze partij door een grootmeester op het bord
gezet: Lilienthal in 1941. Maar zou dat toen niet een vingerfout geweest
zijn? Zonder enig bijzonder plan werd hij door Boleslawski weggezet. Botwinnik in het toernooiboek Championship
Chess (Match Tournament for the Absolute
Chess Championship of the U.S.S.R. Leningrad-Moscow 1941): “Trying to ‘catch’ Boleslavsky in
this old variant is, to put it mildly, naïve, for he is a great expert in
play with pieces. Boleslavsky, of course, did not know the ‘theory’ of this
variation, and this turned out to be in his favour.” 3. exd5 3. Pxe5 De7 4. d4 f6 5. Pd3 dxe4 6.
Pf4 Df7 7. Pd2 Lf5 8. g4 Lg6 9. Lc4 Dd7 10. De2 Dxd4 11. Pe6 Db6 12. Pxe4 Pd7
13. Lf4 Pe5 14. 0-0-0 Lf7 15. P4g5 fxg5 16. Lxe5 Lxe6 17. Lxc7 1-0 Boleslavsky - Lilienthal,
Kampioenschap USSR Leningrad 1941. 3. ...
Ld6 4. d4! Prima gedaan. Hier is van alles
gespeeld, b.v. 4. Lb5 1-0 Kuzminich - Müller, ICCF
1989 (36) 4. Pc3 0-1 Liepold -Kraft, Duitsland
1994 (67) 4. ...
e4 5. Pe5
Pf6 6. c4 6. Lb5+ c6 7. dxc6 bxc6 8. Pxc6 Db6
9. c4 Pxc6 10. d5 0-0 11 .Lxc6 Wit staat goed; nu nog snel
ontwikkelen. 6. ...
0-0 Een min of meer recente ervaring werd
opgedaan met 6...c6 7.Pc3. 7. Le2
c6 8. dxc6
Lxe5? Diagram 2 Stelling na 8. … Lxe5? Zwart geeft zijn mooie loper voor het
paard, een aanvechtbare keus. 8. ... Pxc6 9. Pxc6 bxc6 10. Pc3 is
niet ongunstig voor wit maar wellicht te prefereren. 9. dxe5
Da5+ Niet afruilen: 9. ... Dxd1+ 10. Lxd1
Pe8 11. cxb7 Lxb7 12. Pc3 Pc6 13. Lf4+- Met aantrekkelijke stelling voor wit. 10. Dd2 10. Pc3 Dxe5 11. cxb7 Lxb7 12. Db3
Wit staat er goed voor. 10. ...
Dxe5 11. cxb7
Lxb7 12. Dg5! Diagram 3
12. ... De6 12.
... Pfd7 Dit ziet er ook goed uit. 13. Le3 Pc6 14. 0-0 Tfd8 Ander
spel ontstaat na 14.
... Pe5 15. Ld4 Pfd7 16. Pa3 Tac8 17. Tad1+- en 14.
... h6 15. Dg3 Pe7 16. Dc7. 15. Pc3 Pe5 Aanval
op pion c4. 16. b3 Diagram
4
16.
Pb5! Met de opzichtige dreiging 17. Pc7. 16.
... h6 17. Dg3 Pe8 18. Tfd1 Pxc4 (18.
... Pd3!? 19. b3 f5 20. Dh4 Een interessante stelling. Zwart
heeft 20. ... a5 21. Ld4 a4) 19.
Pd4 Dd5 20. Pb3 Pxe3 21. Txd5 Pxd5 22. Pc5+- 16. ... Pf3+! Diagram
5
Zo
begint het verhaal van de knuppel en het hoenderhok. Zwart speelt het scherp en
wil met veel stukken op de vijandelijke koning gericht, met verwikkelingen
het strategisch overwicht van wit ter discussie stellen. 16.
... Lc6 Objectief
gezien is deze loperzet sterker en strategisch verantwoord. 17.
Tfd1 Pd3 Ligt voor de hand, maar er is geen taktische onderbouwing. 17. gxf3 Wit
heeft terecht geschat dat zijn witte loper te belangrijk is om nu al in de
doos te doen. 17.
Lxf3 exf3 18. Tfe1 is minder aantrekkelijk. 17. ... exf3 18. Ld1 h6 19. Dh4 Veld
h3 moet gedekt worden. 19. ... g5! 20. Lxg5! Diagram
6
Wit
maakt geen fout en speelt de enige zet die niet alleen de matdreiging
voorkomt maar ook een voordeel vasthoudt. 20. ... Td4! Sterk
gespeeld waarbij de volgende zetten moesten worden meegenomen. 21. Lf4! Txf4! Analysediagram
7
Stelling na 21. … Txf4! Zwart
houdt niet van halve maatregelen, maar kan zwart hier beter 21...Df5! doen
met verdere druk op Lf4? Laten
we kijken wat wit daarop klaar heeft liggen. 22.
Lc2 (22.Kh1 Dxf4 23.Dxf4 Txf4 24.h3 Th4
25.Kh2 Td8 26.Lc2 Td2 Leidt tot een
gelijke stelling.) 22. ... Dxf4 23. Dxf4 Txf4 24. h3 Kh8 Wit heeft nu de keus uit Kh1 en Kh2. 1)
25. Kh2 Waarom niet ineens naar h2, vraag je je af. 25. … Tg8 26. Tg1 Tg2+ Vanwege dit schaak
met de toren. Wit moet afruilen en de zwarte pion komt zelfs op g2. 27. Txg2
fxg2 Wit staat nog een pion voor maar of hij nog
voordeel heeft? 28. Ld1
Txf2 29. Le2 2)
25. Kh1 Th4 26.Kh2 Lc8 27.Kg3 Txh3+ 28.Kf4 Th4+ Je kunt niet zeggen dat zwart
beter staat maar wit is volop in de gelegenheid, ook gegeven de tijdnood,
fouten te maken. 29. Ke5 De engine leeft zich helemaal
uit en heeft geen last van overwegingen van, "ja, maar staat de K hier
nou niet erg gevaarlijk." 29. ... Pg4+ 30. Kd6 Le6 31. Kc7 Analysediagram
8
Analyse-stelling na 31. Kc7 Een
heel merkwaardige koningsmars waar zwart weinig tegen kan uitrichten, laat
staan ervan profiteren. Maar hier of daar moet zwart beter hebben. 31.
...Te8 32. Le4 Th5 33. Ld5 Zo
gemakkelijk komt de zwarte toren niet naar de damevleugel. De koning lonkt
naar pion a7; gekker moet het niet worden, zoals een van de Klockelaer-
Kibitzers pleegt op te merken. 33.
... Lxd5 34. cxd5 The5 35. Tac1 T5e7+ Het
staat vrijwel gelijk, volgens de engines. Maar dat kun je als human being
bijna niet geloven. 22. Dxf4 Diagram 9 Stelling na 22. Dxf4 22. ... Ph5! De
laatste troef van zwart. De witte dame kan met goed fatsoen nergens heen. 23. Dxf3! Diagram
10
Gedwongen
maar ijzersterk. 23. ... Lxf3 24. Lxf3 Diagram
11
Werkelijk
prachtig schaak en ook hier heeft wit de troeven in handen. 24. ... Td8 24.
... Te8! Sterke verdedigings- en aanvalszet; zwart kan voor zijn toren
gebruik maken van bv. e5. 25.
Lxh5 Dh3 Dubbele
aanval op Pc3 en Lh5. Maar weer komt er een aardige schermutseling. 26.
Pd5 Kh8! Haalt allerlei grappen van het witte paard op f6 uit de stelling en
maakt de g-lijn vrij voor de zwarte toren. (26...Te5
faalt
op f2-f4. 27.f4 Txh5 28.Pf6+ Kf8 29.Pxh5 Dxh5 30.Tf2 met
winststelling.)
27.
Pf6 Te5 28. Lg4 Dh4 Analysediagram
12
Analyse-stelling na 28. … Dh4 Met
remise. 24
... Df6 en 24. ... Dh3 waarmee zwart twee witte stukken aanvalt is niet
toereikend. Hoewel .... Na
25. Lxa8 Dxc3 26. Tae1 Dc2 27. Te3 Dxa2 28. Le4 Da5 heeft wit een pion meer
maar de winst vraagt nog heel wat inspiratie en transpiratie. 25. Lxh5 Kh8? Diagram
13
Stelling na 25. … Kh8? Zwart
onttrekt z'n koning aan eventuele onaangename familieschaakjes op f6 maar het
is niet goed. Wits zware stukken kunnen nu volop mee gaan doen. 25. ... De5!
Dit is zo'n grensgeval tussen midden- en eindspel. Er zitten in elk geval
fraaie motieven in die aan een eindspelstudie doen denken. 26.
Pd5 Txd5 27. Lxf7+ Kxf7 28. cxd5 Dg5+ 29. Kh1 Dxd5+ 30. f3 Dd2 Analysediagram
14
Analyse-stelling na 30. … Dd2 Wit
heeft nog steeds de beste kansen maar het is knap lastig. 26. Pe2! Wit
staat gewonnen. Maar de tijd dringt, het loopt tegen twaalven. 26. ... Dh3 27. Pg3 f5 28. f4 Als
een goochelaar houdt wit alle ballen in de lucht. 28. ... Tg8 29. Lf3 h5 30. Lg2 Dh4 Diagram
15
Stelling na 30. … Dh4 Onder
druk hebben de beide spelers tot dusver steeds de beste zetten gedaan. 31. Tf2? Dit
kost wit een stuk; dat is nog geen ramp maar het maakt de zaak wel
moeilijker. 31.
Tae1! Dg4 32. Kh1 Td8 (32.
... h4 33. Lf3 Levert
zwart ook niet echt wat op. 33...Dg6 34.Ph5!) 33.
Lf3 Dh3 34. Lxh5 Td2 35. Te2 Txe2 36. Lxe2. 31. ... Df6 De
damezet gaat met tempowinst gepaard waardoor de h-pion van de penning op de
g-lijn gebruik kan maken. 32. Td1 32.
Te1! h4 33. Pf1 h3 34. Pg3 hxg2 35 .Te5 32. ... h4 33. Tf3 Diagram 16 Stelling na 33. Tf3 Wit
kiest opnieuw voor zijn loper. 1) 33.Pe2 h3 34. Pg3 hxg2 35. Kxg2 De7
36. Kf1 De3 37. Td6 Dreigt Txh6+ en
Pxf5 met damewinst. 37. ... Tg4 38.
Td5 Kg8 (38. ... Txf4 39.
Txf4 (39. Txf5 Dxf2#) 39. ...
Dxf4+ 40. Kg2 a5 Het lijkt me niet
eenvoudig de winst binnen te halen en al helemaal niet in tijdnood.) 39. Te5 Dd4 40.
Kg2 Dd3 41. Kh3 Tg7 42. Te8+ Kh7 43. Kg2 Dd4 44. Te5 Analysediagram
17
44.
... a5 45.Kf3 (45.Txa5? De4+). 2) 33. Td3! hxg3! 34. hxg3 Da1+ 35. Lf1 Pion a2 is
nu gedekt. 35
... Te8 36. Kg2 De1 37. Tdd2 Met
de bedoeling 38. Ld3. 37.
... De4+ 38. Tf3 De1 39. Td5 Db1 40.
Tf2 De4+ 41. Kh2 Kg7 Opent de h-lijn. 42.
Lh3 De1 43. Tg2 Df1 Zwart
heeft een sterke positie waar wit nauwelijks iets aan kan veranderen. Het
beste is wel 44. Tgd2 Te2+ 45. Txe2 Dxe2+ 46. Lg2 Dxa2 (46.
... Dh5+ 47. Kg1 De2) 47.
c5 Dxb3 48. c6 Dc3 49. Txf5 a5 50. Tb5 Analysediagram
18
Stelling na Maar
dan nog. De damevleugel- pionnen kunnen tegen elkaar geruild worden, er
blijft dan een stelling op de koningsvleugel over waarvoor beter geen
voorspelling is te doen. Bv.
50 … Kf6 51. Tb7 Dc5! 33. ... Db6+ Dit
zet de dame een beetje buiten spel. Beter is bv. ineens 33.
... hxg3 of 33. ... Db2 Met de aardigheid van een mat op g2. 34. Kf1 hxg3 35. hxg3 Te8 35.
...Td8 (!) 36. Tfd3 De6 Liever
bv 36. ... Da5. 37. Lf3 Diagram
19
Beter
kan wit het niet krijgen. 37. ... Da6 38. Td8 38.
T1d2 (!) 38. ... Txd8 39. Txd8+ Kg7 40. Td7+ Kf6 41. Td2 Da5 Diagram
20
Stelling na 41. … Da5 42. Ke2 Een
zwakkere zet die de remise dichterbij brengt; goed is 42.
Tc2 Dc5 43. Kg2 a5 44. Te2. 42. ... Dc3 of
42. ... Db6! 43. Td3 Nu
is de remise een feit. 43
... Dc2+ 44. Td2 44.
Ke3 Dxa2 Schiet ook niet op. 44. ... Dc1 45. Ld5 Dg1 46. Kf3 Dh1+? Diagram
21
Stelling na In
barre tijdnood doet zwart een voor de hand liggende maar onjuiste zet. 46.
... Df1+ 47. Tf2 Dh1+ 48. Tg2 a5 Ongeveer alles is hier remise. 47. Kf2 Op dit
moment stond er een heel gezelschap rond het bord om maar geen glimp van de ontwikkelingen.te missen 47. ... Dh2+? Wit
heeft een toren, een loper en drie pionnen voor zijn dame, maar ook een
ernstige tijdnood waarin het een kleine moeite is zomaar een toren weg te
blunderen. 47...Da1
48.Te2 Dd4+ 49.Kg2 a5 Wit kan het proberen. 48. Lg2 Dh8 49. c5 Dc8 Remise
o.v.v. zwart. Alles in hevige tijdnood. 49.
... Kf7 50. Ld5+ Kg6 51. c6 Dc3 52. Ke2 Dc5 53.
Lf3 a5 54. Kf1 Dc1+ 55. Td1 is wat beter voor zwart. ½-½ Diagram 22 Stelling na 49. … Dc8 Toegift, niet
verplicht. Wie
het tot hier heeft volgehouden verdient een standbeeld want gemakkelijk is
het niet, wel veel. De
spelers zijn remise overeengekomen, uit praktisch oogpunt terecht. Maar hoe
zit het met de slotstelling. Zit er voor wit nog muziek in? Stel dat we terug
waren in die rijke oude tijd dat er nog afgebroken werd en dat je zo’n
stelling heerlijk kon gaan uitpluizen en haar rijkdommen naar boven kon
halen? Zou er dan nog een winst voor wit inzitten? Lange
varianten heb ik hier aan besteed en geen van alle was overtuigend. De zwarte
Dame is beweeglijk en kan zowel in de verdediging als in de counter nuttig en
lastig optreden. Ik
geef één (lange) variant, waar volop van kan worden afgeweken, maar die ten
slotte wit het beste perspectief biedt. 49.
... Dc8 dus. Een idee hoe het verder zou kunnen gaan. 50.
c6 Dc7 51. Kg1 De
vraag is nu hoe wit de pion gedekt op c8 krijgt zonder eeuwig te worden
gestoord door de zwarte dame. 51.
... Db6+ 52. Kh2 Dc7 53. Td7
Dc8 54.
Kg1 De8 55. Lf3 De6 (55...De1+?
56.Kg2!) 56.
Kf2 Kg6 57. Txa7 Df6 58.c7 Db2+ 59.
Le2 Met koningszetten komt wit er niet, daarom toch maar Le2 geprobeerd, ook
al moet de loper daarvoor van de grote diagonaal af. 59.
... Dd4+ 60. Ke1 Analysediagram
23 analysestelling na 60. Ke1 Rybka
komt met een winstweg, maar voor de correctheid, voor het voorafgaande noch
voor het volgende, steek ik mijn hand in het vuur. 60.
... Dc3+ 61. Kd1! Dd4+ (61...Da1+? 62.Kc2!) 62.
Kc2 Dc5+ 63. Lc4 Kh5 64. Kd3 Kg4 65.
b4 Dc6 66. La6 De4+ 67. Kc3 De3+ 68. Kc4 (Stfsh 68. Kb2 Df2+ 69. Kb3 Dxg3+
70. Ka4 Df2 71. c8D) 68.
... Dc1+ (68. ... De4+ 69. Kb5 Dd3+ 70. Kb6
Dd6+ 71. Kb7) 69.
Kb3 Dd1+ 70. Ka3 Dc1+ 71. Ka4 Dc2+ 72 .Ka5 Dc6 73. c8D. Hier
geen twijfel meer: Wit wint. |
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
|